Η Βασιλική Κονταξή γεννήθηκε στη Πλησιβίτσα των Φιλιατών, το σημερινό Πλαίσιο, το 1789. Ηταν κόρη του προύχοντα της περιοχής Κίτσου Κονταξή και αδελφή του οπλαρχηγού Γεωργίου Κίτσου και του Σίμου Κονταξή. Οταν ο πατέρας της συνελήφθη για μια υπόθεση κατασκευής κίβδηλων νομισμάτων, η 12χρονη τότε Βασιλική ζήτησε έλεος από τον γέροντα αφέντη της Ηπείρου και σταματησε τη σφαγή. Ο Αλή Πασάς θαμπώθηκε από την ομορφιά της και χάρισε τη ζωή στον πατέρα της. Ως αντάλλαγμα την κράτησε στο χαρέμι του και αργότερα, το 1808, την παντρεύτηκε παρά τις αντιρρήσεις της πρώτης του συζύγου Εμινέ. Η Κυρά Βασιλική ασκούσε μεγάλη επιρροή στον σύζυγό της και δεν εξισλαμίστηκε.Ζούσε στο παλάτι του Αλή, κρατώντας τη χριστιανική της πίστη, μετατρέποντας μάλιστα και ένα από τα δωμάτιά της σε εκκλησία, όπου καλούσε ιερέα και λειτουργούσε. Ασκούσε μεγάλη επίδραση στον Αλή υπέρ των Ελλήνων και ίσως γνώριζε και για το μυστικό της Φιλικής Εταιρείας. Μάλιστα, όχι μόνο κατάφερε να μετατρέψει ένα δωμάτιο του χαρεμιού σε παρεκκλήσι με τακτικό ιερέα, αλλά υποστήριζε τους χριστιανούς συμπολίτες της.Ο,τι πρόσταζε η λευκή και αφράτη κυρα-Βασιλική το έκανε ο Αλή Πασάς. Ηταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσε να μερέψει «το ασλάνι της Ηπείρου». Ετσι τουλάχιστον λέει ο θρύλος και το τραγούδι «Βασιλική προστάζει, βεζύρ’ Αλή Πασά/ βάλε φωτιά στα τόπια, κάψε τα Γιάννενα».Ενώ ο Αλής προσπαθούσε να τους αλλαξοπιστήσει, να τους αναγκάσει να απαλλαγούν από την ορμή της Ορθοδοξίας, τόσο περισσότερο, με χίλιους τρόπους, η κυρά Βασιλική τόνωνε το θρησκευτικό τους συναίσθημα.Παρόλες τις προσπάθειες να αποχριστιανοποιηθούν αυτή τους ενθάρρυνε να παραμείνουν «υπάρξεις πιστεύουσες».Κατά την πολιορκία του Αλή από τα σουλτανικά στρατεύματα κατέφυγε μαζί του στο νησάκι της Παμβώτιδας, στη μονή του Αγίου Παντελεήμονα.Μετά την ήττα του στόλου Τούρκων και Αιγυπτίων στη ναυμαχία του Ναυαρίνου η Υψηλή Πύλη πήρε αυστηρά μέτρα και συνέλαβε την Κυρα-Βασιλική και όλους τους άλλους που είχαν μεταφερθεί μαζί της στην Κωνσταντινούπολη και τους εξόρισε στην Προύσα ως υπόπτους, αλλά τον Οκτώβριο του 1829 της δόθηκε η άδεια να επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου παρέμεινε για λίγο (1830) στο ιδιόκτητο κτήμα της, στο χωριό Βοϊβόντα (σημερινή Βασιλική του Δήμου Καλαμπάκας), που της ανήκε ως τσιφλίκι (μαζί με τα χωριά Σαρακήνα Καλαμπάκας και Μεταμόρφωση Καρδίτσας) και που προς τιμή της ονομάσθηκε Βασιλική. Εκεί με έξοδά της είχε ανεγείρει ναό του Αγίου Νικολάου (1818). «Σύμφωνα με την παράδοση», γράφει ο Τριαντάφυλλος Παπαζήσης, «για την κατασκευή του Αγίου Νικολάου Βασιλικής ο Αλή πασάς έστειλε τον πρωτομάστορά του Σάμπλο και κατασκεύασε μέσα στο χωριό ένα χαντάκι που όριζε την περιοχή του ασύλου για τους χριστιανούς που καταδίωκαν οι Τούρκοι». Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει μάλιστα εντοιχισμένο ανάγλυφο της κυρα-Βασιλικής (0,53Χ0,90 μ.), ενώ στη νότια είσοδο του ναού υπάρχει σκαλισμένη σε μαρμάρινη πλάκα η επιγραφή: «Ανεκαινίσθη εκ θεμελίων ο θείος ναός του Αγίου Νικολάου δι’ εξόδων των εγχωρίων, διά συνδρομής Βασιλικής αυθεντίσσης Βοϊβόντας και των αδελφών αυτής εν έτει 12 Μαΐου 1818.»Τα τελευταία χρόνια της ζωής της έζησε στο χωριό Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας, έχοντας στην κατοχή της λίγα κτήματα που της παραχωρήθηκαν από τον Καποδίστρια κι έναν πύργο (Γουλάς της Κυρα-Βασιλικής). Διατηρώντας ακόμα την αρχοντική ομορφιά της και την αξιοπρέπεια της γυναίκας του Αλή Πασά, πέθανε από δυσεντερία στο Αιτωλικό όπου και τάφηκε. Ο τάφος της βρίσκεται στον περίβολο του ναού των Μεγίστων Ταξιαρχών του Αιτωλικού. Δίπλα στον τάφο αναγράφονται τα εξής: «Τάφος Κυρα-Βασιλικής 1789-1834». Και από κάτω: «Απέθανεν η κυρα-Βασιλική Κίτζου από δυσεντερία, ετών 45, μετασχών (sic) των αχράντων μυστηρίων της Θείας Μεταλήψεως και κατ’ άδειαν του επιτρόπου του Αγίου Ακαρνανίας και από του εφημερίου των Ταξιαρχών ετάφη κατά την συνήθη εκκλησιαστική τάξιν εν τη εκκλησία των Ταξιαρχών. Εν Ανατολικόν (sic) τη 11 Δεκεμβρίου 1834. Μελέτιος ιερεύς Δ.Κ.»Η περιπετειώδης ζωή της έχει περιβληθεί με πολλούς θρύλους και το όνομά της σώθηκε σε παραδόσεις και σε δημοτικά τραγούδια. Ο Μ. Καραγάτσης έχει γράψει ένα διήγημα με τίτλο Βασιλική εμπνευσμένο από την ομώνυμη προσωπικότητα, το οποίο περιέχεται στην συλλογή διηγημάτων του συγγραφέα, Το νερό της βροχής.Την ίδια στιγμή που αποκαλύπτονται στοιχεία για την προστασία της Χριστιανής κυρά Βασιλικής του Αλή πασά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά το θάνατο του δυνάστη, σύλλογοι και άτομα στη Θεσπρωτία, απ' όπου καταγόταν, ζητούν να επιστρέψουν τα οστά της στο κοιμητήριο του χωριού της Πλαίσιο Φιλιατών.Ο τάφος της βρίσκεται στον περίβολο του ναού Αιτωλικού Μεσολογγίου.
ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.