"Παιδεία δεν είναι τα πτυχία μας''

"Παιδεία δεν είναι τα πτυχία μας, αλλά η αισθητική μας. Ο τρόπος με τον οποίο συνομιλούμε, φλερτάρουμε, περπατάμε στο δρόμο, κρατάμε την πόρτα να περάσει ενας άγνωστος.ΠΑΙΔΕΊΑ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΛΈΞΕΙΣ ΜΑΣ, Η ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΌΤΗΤΆ ΜΑΣ, η ελευθερία μας, τα όρια της ελευθερίας μας, η μουσική που ακούμε, η γλώσσα του σώματός μας, το πόσο αγαπάμε να μαθαίνουμε, να αλλάζουμε,να διαβάζουμε σαν να είμαστε κάθε φορά άγραφα χαρτιά.Είναι Η ΤΑΠΕΙΝΌΤΗΤΑ ΑΛΛΆ ΚΑΙ Η ΕΠΙΜΟΝΉ ΣΤΙΣ ΑΞΊΕΣ ΜΑΣ, το ότι δεν είμαστε προς πώληση, το ότι σεβόμαστε τον άνθρωπο, το παιδί του άλλου, την κυρία που καθαρίζει, τον κύριο που φυλαει την επιχείρηση μας, την κοπέλα στο ταμείο κλπ.Παιδεία είναι η μεγαλοψυχία μας, το να ποτίσουμε μια άγνωστη γλάστρα, το να φροντίζουμε την πίσω όψη του σπιτιού μας. Παιδεία είναι το να ΠΡΟΣΤΑΤΕΎΟΥΝ ΤΑ ΧΈΡΙΑ ΜΑΣ ΤΟΝ ΑΔΎΝΑΜΟ και να τα βάζουνε με το θηρίο.Παιδεία είναι το πόσο μπορούμε να έρθουμε απέναντι στο σύστημα και στους συστημικούς.Παιδεία είναι η γενναιότητα και η ευθύνη.Παιδεία είναι το να διαλέγεις τον δύσκολο δρόμο της αξιοπρέπειας και συνάμα ΝΑ ΚΑΊΓΕΤΑΙ ΤΟ ΜΈΣΑ ΣΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΌ ΚΑΛΌ.Για το ωραίο και την σωτηρία του"

Εργαστήρι Λόγου - Σκέψης
Δώρα Μαργέλη

Επιστολή του Ιωάννου Μακρυγιάννη προς τους Νέους

Αγαπητά μου Παιδιά

Μαζί με πολλούς άλλους άξιους και γενναίους Έλληνες πολεμήσαμε και λευτερώσαμε τούτο τον τόπο που πατάτε εσείς, και να στοχάζεστε πως τον λευτερώσαμε για σας που γεννηθήκατε σε πατρίδα ελεύθερη, γιατί εμείς λίγο την απολάψαμε, ότι, μόλις εδιώξαμε τους Τούρκους, αρχίσαμε να τρώμε ο ένας τον άλλον κι έτσι μας βρήκαν διαιρεμένους οι Μπαυαροί και μας τσαλαπάτησαν.Μα ο Θεός, το έλεός του μεγάλο, δεν συνερίστη τα κρίματά μας και στέριωσε το έθνος, όπου καταφανίστηκε τόσους χρόνους στη σκλαβιά και ήρθε ο καιρός πάλι να δικαιωθεί. Ότι το δίκιο μας μάς το ‘δινε ο  Θεός και το χαλούσαμε εμείς. Κι απ’ το λίγο που δεν προκάναμε να χαλάσουμε εστερεώθη το έθνος αυτό, που εγέννησε κι εσάς. Εσείς τώρα μάθατε και γράμματα, ότι σκολάσατε από τις αγγαρείες και τους κιντύνους και κατατρεγμούς οπού ‘χαμεν εμείς – εγώ εμεγάλωσα αγράμματος, με άσπρα τα μαλλιά, όψιμος έπιασα κοντύλι στο χέρι μου. Και τα γράμματα  που μάθατε σας δίδαξαν πως είστε Έλληνες και Χριστιανοί της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας. Αν ήθελ’ εμείς, για να γλυτώσουμε από την τυραγνία και τα βάσανα, να γίνουμε Τούρκοι, όπως έγιναν καμπόσοι τότε, θα σας είχαν γεννημένους χανούμισσες κι όχι Ρωμαίϊσσες Χριστιανές και με τούτο θα ήστενε κι εσείς Τούρκοι. Και θα παίρνατε πάνω σας και τα κρίματα του μολεμένου αυτού Έθνους, που εσώριασε τόσα αδικοχαμένων και ατιμασμένων κουφάρια απάνω στη γη. Κι αν θέλαμε μεις να σεργιανάμε με τες καρρότσες της βασιλείας, φορτωμένοι τα παράσημα, και να μας φυλεύουν οι Μπαυαροί τιμές και περιουσίες, ήθελ’ αφήσομε τον Κωλέττη με τους μισσιονάριους και τους ξένους πρέσβεις να μας αλλάξουνε την πίστη και τότε κι εσείς θα ‘χατε γεννηθεί από μάννες Φράγκισες και θα κάνατε ανάποδα το σταυρό σας. Και θα στοχαζόσασταν ότι εχρειάστη να χυθεί ποτάμι το αίμα τόσων παλληκαριών και ηρώων της πατρίδος, για να χάσετε ελεύτεροι την πίστη που είχατε σκλαβωμένοι.Τώρα όμως ζείτε πάνω σε τούτο το ματωμένο και καπνισμένο χώμα και λογαριάζεστε Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί και όσοι έχετε μέσα σας καρδιά και νου, το ‘χετε για την πιο τρανή χαρά σας, κορώνα στο κεφάλι. Να μη θαρρείτε όμως πως έτσι κοιμηθήκαμε από βραδίς Τούρκοι και ξυπνήσαμε Έλληνες. Εχρειάστηκε να θυσιάσουμε αρετή καντάρια και κόπους και αίματα γι’ αυτή την ελευθερία που έχετε εσείς. Ότι η επανάσταση δεν έγινε το ’21 μονάχα κάθε ώρα και στιγμή από τότε που πήρε ο Αγαρηνός την Πόλη, με κάθε σφαγή και αρπαγή και ατιμία που σήκωνε ο σβέρκος του σκλάβου, για να προσκυνήσει και δεν προσκύναγε, γίνονταν μια επανάσταση. Κι όλες αυτές οι επαναστάσεις γνωστών και αγνώστων ηρώων της πίστης και της πατρίδος έτρεξαν σαν τα ρυάκια στο μεγάλο ράμμα και έτσι έγινε το ’21 που ήθελε ο Θεός και μας έκανε λεύτερους. Γι’ αυτό, παιδιά μου, τέτοιες μέρες, που γιορτάζετε το σηκωμό του γένους, να μνημονεύετε αυτούς τους ήρωες που θυσίασαν και τη ζωή τους και το βιος τους για πίστη και πατρίδα κι άφησαν τις φαμίλιες τους γυμνές να διακονεύουν. Και τούτη την πίστη να τη λογαριάζετε ως ένα τζιβαΐρι που το κρατά ο άνθρωπος και περπατεί και φόβος είναι να μην του πέσει. Και η πατρίδα δεν είναι ενός ούτε ολίγων αλλά την έχουμε όλοι μαζί, ότι όλοι μαζί την ελευτερώσαμε.Ώστε αν αμελήσετε την πίστιν όπου σας παραδώσαμεν Ορθόδοξην Ανατολικήν και σας την κλέψουν, αν πέσετε στες παραλυσίες και αφήσετε τα κάστρα αφύλακτα και σας τα πάρουν, ούτε να ζήσετε μπορείτε ούτε να πεθάνετε παρηγοριέστε, ότι θα βρείτε εκεί που θα πάτε τους γενναίγους πατέρες σας, το Διάκο, τον Υψηλάντη, τον Κολοκοτρώνη, το Δυσσέα, και θα σας ζητήσουν τα αίματα πίσω που χύθησαν για την ελευθερία της πατρίδος. Και καθώς τα αίματα δεν γυρίζουν πλέον, θε να είστε καταδικασμένοι. Όθεν, αγαπητά μου Ελληνόπουλα, κάνετε τα καλά σας και μη σκολάτε τις μετάνοιες σας για τούτη την άγια πατρίδα, τηράτε να ‘χετε το νου καθαρό και Ορθόδοξο και το σώμα τυραννισμένο, για να αντέχει τους κόπους και να πηγαίνετε τούτες τις μέρες στους τάφους μας και να στοχάζεστε τα χρέη σας. Ότι εμείς από μέσ’ απ’ αυτούς τους τάφους μας μια μέρα θ’ αναστηθούμε και θα σας κρίνουμε.

Ιωάννης Μακρυγιάννης

Ορθόδοξα Μηνύματα

Οι Κρυμμένες Έννοιες του Γράμματος ΑΛΦΑ

Εάν ασχοληθούμε με τις Ελληνίδες Λέξεις… θα διαπιστώσουμε ότι κρύβουν έννοιες που δεν είναι φανερωμένες και με μια πιο διακριτική ματιά μας αποκαλύπτουν θησαυρούς ωφέλιμους για τη νοημοσύνη μας, Ας δούμε μερικές από αυτές:

ΛΕΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ (Α)ΛΦΑ

ΑΛΗΘΕΙΑ=Η λέξις ΑΛΗΘΕΙΑ ξεκινάει με το γράμμα Α (άλφα) όπου το (Α) παρουσιάζει ένα δυναμικό, μία Δύναμη φωτός θεάμενη (Ηλίου θέαση). Η ετυμολογική της προέλευση έχει να κάμει με το επίθετο αληθής (απ’ όπου η αλήθεια) που προήλθε από το στερητικό α- και -λήθος, το («λήθη») ή την ίδια τη λέξη λήθη: α-ληθής, και επομένως ήταν αρχικά «αυτός που δεν μπορεί να περάσει στη λήθη,να λησμονηθεί ή να αποκρυβεί» άρα είναι «αυτός που δεν λανθάνει, δεν υποκρύπτεται, αλλά είναι εμφανής, απτός, πραγματικός, αληθινός κι ωραίος. (ΑΛΗΘΕΙΑ=ΘΕΙΑ-ΑΛΗ)

ΑΙΩΝ=Η λέξις ΑΙΩΝ δηλώνει δια του αρχικού (ΑΙ) την αρχική Δύναμη κατερχόμενη, όπου αποδίδεται το Αιώνιον. Το γράμμα (Ω)μεγα δηλώνει το γήινο χώρο και το γράμμα (Ν)ι δηλώνει το Νου και το Νόμο. Οπότε η λέξεις ΑΙΩΝ επαναληπτικά εμφανιζόμενη επί της Γαίας δηλώνει τη λειτουργούσα Δύναμη με Νου και υποκείμενη στο Νόμο.

ΑΙΓΑΙΟΝ=Η λέξις ΑΓΑΙΟΝ μας υποδεικνύει την Αιώνια Δύναμη (ΑΙ)Αιώνια υπάρχουσα Γη (ΓΑΙ)σε χώρο (Ο)συντονιζόμενη νοητικώς στο γράμμα (Ν)που βρίσκεται στη μέση της Αλαφβήτου. (Είναι καλό να γνωρίζουμε ότι εξάλειψη των γραμμάτων (Ν) και (Σ) αντίστοιχα στο τέλος των λέξεων δεν έγινε και τόσο τυχαία διότι αυτά τα γράμματα συντονίζονται με τη υπόφυση)

ΑΕΡΑΣ η λέξη ΑΗΡ είναι η Δύναμη ροής όπου το γράμμα (Α) δηλώνει την αρχική Δύναμη.Το γράμμα (Η) τη κατερχόμενη Δύναμη και το γράμμα (Ρ) τη ροή,όπου τα πάντα στη φύση ρέουν και κινούνται συνεχώς. Η Θεά (ΗΡΑ) βρίσκεται ακριβώς στο μεταίχμιο ανάμεσα στον Ουράνιο κόσμο και στα Γήινα πράγματα,οπότε μυστικιστικά, αντιπροσωπεύει τη δύναμη αυτή της Ψυχής ως εκδήλωση της ζωής επάνω στη Γαία. (ΑΗΡ=ΗΡΑ).

Κλείνοντας… θα σας βάλω τη λέξη ΑΡΜΟΝΙΑ που σημαίνει το δώρο στη φύση του Νοός.

(ΕΛΛΑΝΙΟΣ)+(ΙΦΙΓΕΝΗΣ)+(Ε.Ι.)

Ποιά σχέση έχουν τα Λατινικά με το Χαλκιδικό Αλφάβητο;

Το Χαλκιδικό αλφάβητο αποτελεί παραλλαγή του Ελληνικού, δημιουργήθηκε στην Χαλκίδα, μεταφέρθηκε στην αποικία Κύμη στην Ιταλία και από εκεί με μικρές διαφοροποιήσεις στους Ετρούσκους αποτελώντας ουσιαστικά τον πρόγονο του πλέον χρησιμοποιούμενου αλφάβητου παγκοσμίως σήμερα, του λατινικού.Το λατινικό αλφάβητο – εξέλιξη του Χαλκιδικού – χρησιμοποιείται σήμερα από 2.6 δις ανθρώπους.Το Ελληνικό αλφάβητο άρχισε να χρησιμοποιείται περίπου το 800 π.χ. Αρκετές ήταν οι παραλλαγές του στις διάφορες πόλεις της Ελλάδας και μία από αυτές ήταν και η Χαλκιδική γραφή που άρχισε να χρησιμοποιείται στην Χαλκίδα περίπου το 770 π.χ. Κοινό αλφάβητο με ελάχιστες διαφοροποιήσεις είχαν και στην Ερέτρια την ίδια εποχή.Το Χαλκιδικό αλφάβητο έχει ομοιότητες με της Ρόδου και της Κρήτης καθώς και με της Βοιωτίας.Θεωρείται πιθανό ότι έχει επηρεαστεί και από τα αλφάβητα αυτών των περιοχών είτε λόγω της γειτνίασης (Βοιωτία) είτε λόγω των επαφών που είχαν οι Ευβοείς ναυτικοί με αυτές τις περιοχές (Ρόδος και Κρήτη).Το Χαλκιδικό είχε διαφοροποιήσεις από το Ελληνικό με πιο εμφανείς στο ελληνικό Γ το οποίο γραφόταν όπως το λατινικό C, το Δ που γραφόταν όπως το λατινικό D, το Λ που γραφόταν όπως το λατινικό L, το Π που γραφόταν με στρογγυλεμένο το πάνω μέρος πλησιάζοντας το λατινικό γράμμα P και το Ρ που είχε μία επιπλέον ουρά προς τα δεξιά όπως το λατινικό R.Η μεγάλη σπουδαιότητα του Χαλκιδικού αλφάβητου έγκειται στο γεγονός ότι μέσω των αποικιών των Χαλκιδέων και των υπόλοιπων Ευβοέων στην Ιταλία και ιδιαίτερα την αποικία των Χαλκιδέων και Ερετριέων Κύμη, το Χαλκιδικό αλφάβητο εξαπλώθηκε πέρα από τα σύνορα της Εύβοιας και της Ελλάδας.Σήμερα θεωρείται από τους γλωσσολόγους παγκοσμίως ως ο πιθανότερος πρόγονος του λατινικού αλφάβητου, του πλέον χρησιμοποιούμενου αλφάβητου δηλαδή, πουχρησιμοποιεί το 36% του παγκόσμιου πληθυσμού – περίπου 2,6 δις. άνθρωποι.Μία από τις αρχαιότερες Ελληνικές επιγραφές και η αρχαιότερη με την χρήση της Χαλκιδικής γραφής βρέθηκε στο νησί Ίσκια της Νότιας Ιταλίας στο ονομαζόμενο κύππελο του Νέστορα. Το κύπελλο, φτιάχτηκε στη Ρόδο, κατά το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα π.Χ., και βρέθηκε σ” έναν τάφο στις Πιθηκούσσες, την πρώτη ελληνική αποικία σε έδαφος ιταλικό, στο νησί που σήμερα ονομάζουμε Ίσκια.Το Χαλκιδικό αλφάβητο υιοθετήθηκε από τους Ετρούσκους και από εκεί εξελίχθηκε στο λατινικό αλφάβητο, σύμβολα του οποίου σήμερα συναντάμε παντού στην καθημερινότητα μας από το πληκτρολόγιο του ηλεκτρονικού υπολογιστή, στονπεριοδικό πίνακα, στα σήματα της τροχαίας κ.α.Εδώ αξίζει να τονίσουμε το παράδοξο ότι στην γενέτειρα αυτού του σημαντικού αλφάβητου, την Χαλκίδα, γνωρίζουμε ελάχιστα για αυτό και η μοναδική αναφορά στο αρχαιολογικό μουσείο της πόλης αμφισβητεί ότι αποτέλεσε πρόδρομος του λατινικού με την ακόλουθη σημείωση «Παλαιότερα πιστευόταν ότι το Χαλκιδικό αλφάβητο επηρέασε εκείνο των Ετρούσκων στην Ιταλία και έτσι έγινε πρόδρομος του λατινικού αλφάβητου.Το εντυπωσιακό είναι ότι οι Μπαμπινιώτης και άλλοι Έλληνες πανεπιστημιακοί και γλωσσολόγοι, Ιταλικές και διεθνείς πηγές όπως το Wikipedia αναφέρουν το Χαλκιδικό αλφάβητο ως τον πρόγονο του λατινικού χωρίς αμφισβήτηση.

Μουσείο Χαλκίδας, Wikipedia.org,Worldstandards.eu

eviaportal.gr

Η Θρυλική Μάχη του Αγίου Βλασίου

Στις 15 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η θρυλική μάχη του Αγίου Βλασίου ανάμεσα στους Έλληνες του Καραΐσκάκη και τους 3.000 Οθωμανούς που είχαν αρχηγούς τους Άγο Βασάρη, Ισμαήλ Πλιάσα και Χατζή.Οι Οθωμανοί είχαν αποτύχει να μπουν στο Μεσολόγγι κατά την Α’ Πολιορκία και αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Ήπειρο. Θα κινούνταν κατά μήκος του ποταμού Αχελώου και στο σημείο όπου η στάθμη του νερού ήταν χαμηλότερη θα περνούσαν το ποτάμι.Ο Καραϊσκάκης βρισκόταν στα Άγραφα και μόλις πληροφορήθηκε ότι οι Τούρκοι επέστρεφαν στην Ήπειρο έσπευσε να ανακόψει την πορεία τους.Μαζί με 800 άντρες της περιοχής κατέλαβε το «Αλώνι της Κορομηλιάς» , κοντά στο χωριό Άγιος Βλάσης της Αιτωλοακαρνανίας και παρατάχθηκαν στην κορυφή του βράχου μπροστά από μια σπηλιά. Ο Καραϊσκάκης έστησε καρτέρι στους 3.000 Οθωμανούς, που κατευθύνονταν προς το σημείο για να διασχίσουν τον ποταμό Αχελώο. Μόλις αντίκρισαν τους Έλληνες πολεμιστές, ο Οθωμανός αρχηγός Χατζή Μπέντος πρόσφερε στον Καραϊσκάκη 500.000 γρόσια προκειμένου να τους αφήσει να περάσουν.Η απάντηση του Καραϊσκάκη ήταν αρνητική καθώςτους θεωρούσε «ως ληστάς, ως αχάριστους του σουλτάνου, που οπισθοδρομούν».Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση ο Καραϊσκάκης τους απάντησε: «Για τους εχθρούς μου δεν έχουμε δρόμους έχουμε βόλια και μπαρούτι. Δε θέλουμε αξιώματα μόνο πατρίδα… θέλουμε.» Αναπαράσταση της μάχης.Στον βράχο με τη σπηλιά έστησαν ενέδρα ο Καραϊσκάκης με τους άντρες του στους ΤούρκουςΑκολούθησε σφοδρή μάχη ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους, ενώ ο Καραϊσκάκης έδωσε μονομαχία με τον Χατζη Μπέντο. Ο θρύλος αναφέρει ότι ο Τούρκος απέτυχε να στοχεύσει τον Καραϊσκάκη, ο οποίος στη συνέχεια τον έριξε από το άλογο του και τον πυροβόλησε. Αμέσως επικράτησε σύγχυση στο τουρκικό στράτευμα με τους Έλληνες να τους καταδιώ­κουν ως το Βραχώρι.Πολλοί Τούρκοι εγκλωβίστηκαν στη Χαράδρα του Αγίου Βλασίου και έπεσαν στα νερά του Αχελώου και πνίγηκαν. Οι Έλληνες μέτρησαν 20 απώλειες ενώ οι Τούρκοι 200. Το αποδεκατισμένο στράτευμα των Τούρκων πέρασε τον ποταμό, όπου συνολικά πνίγηκαν 500 στρατιώτες, και στη συνέχεια έφτασαν στον Καρβασαρά και πέρασαν στην Πρέβεζα.Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες νίκες του Καραΐσκάκη κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, που αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων.

pronews.gr

ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΒΡΑΙΩΝ ΚΑΙ ΟΘΩΜΑΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Ο επιφανής αυτός ραββίνος του πρώτου μισού του 15ου αιώνα περιγράφει στους ομόθρησκούς του των χωρών της Κ. Ευρώπης ''Εδώ, στη γη των Τούρκων, δεν υπάρχει τίποτε που να μας κάνει να παραπονεθούμε. Έχουμε μεγάλη περιουσία, πολύς χρυσός και άργυρος βρίσκεται στα χέρια μας. Δεν πιεζόμαστε από βαρείς φόρους και το εμπόριό μας είναι ελεύθερο και ανεμπόδιστο. Πλούσιοι είναι οι καρποί της γης. Τα πάντα είναι φθηνά και ο καθένας μας ζει σε ειρήνη και ελευθερία.Εμπρός αδέλφια μου,συγκεντρώστε τις δυνάμεις σας και ελάτε σε μας. Εδώ θα είστε ελεύθεροι από τους εχθρούς σας, εδώ θα βρείτε ανάπαυση.Ο δρόμος της Τουρκίας είναι ο δρόμος της ζωής.

Ο Ραββίνος της πόλης Isaac Zarphati

Μετά την άλωση της Πόλης και την εδραιωμένη από δεκαετίες οθωμανική κυριαρχία στα Βυζαντινά εδάφη, η αυτοκρατορία αυτή έπρεπε να διοικηθεί.Φυσικά οι μογγόλοι τσοπάνηδες όπως ήταν από τις στέπες της Ασίας δεν είχαν ιδέα από διοίκηση γενικότερα, και ειδικότερα μιας αυτοκρατορίας. Οι ίδιοι κράτησαν την διοίκηση του στρατού. Το ναυτικό επανδρωνόταν αποκλειστικά από κατεκτημένους Έλληνες, υπό "οθωμανικής" διοικήσεως.Όσον αφορά τώρα στην Κρατική Διοίκηση, οι οθωμανοί δημιούργησαν την Υψηλή Πύλη, κράτησαν τους νόμους του Βυζαντίου, και διόρισαν ΕΒΡΑΙΟΥΣ στις ανώτατες και κατώτερες διοικητηκές θέσεις, μιας και οι ίδιοι δεν ήξεραν καλά καλά γραφή και ανάγνωση της δικής τους γλώσσας, θα μπορούσαν να μάθουν και να εφαρμόσουν άμεσα το Βυζαντινό δίκαιο;Η εδραίωση των Εβραίων στην Κρατική Διοίκηση της αυτοκρατορίας κράτησε περίπου ένανα αιώνα, ο οποίος σημαδεύτηκε από έναν μεγάλο αριθμό φρικιαστικών διωγμών εναντίον των χριστιανών της αυτοκρατορίας.Οι Εβραίοι πήγαιναν στου Οθωμανούς και έλεγαν ψέματα ότι ο τάδε χριστιανός δήλωσε πως θέλει να γίνει μουσουλμάνος.Όταν αρνιόταν μπροστά στον Καδή ο χριστιανός, και μαρτυρούσε την πίστη τιου στον Χριστό, τον βασάνιζαν οι μουσουλμάνοι για να "ξαναγίνει" μουσουλμάνος.Αυτό άλλαξε στα μισά περίπου του 16ου αιώνα, όταν οι Έλληνες του Φαναρίου αντικατέστησαν τους Εβραίους στην Κρατική Διοίκηση.Μία αποκάλυψη, που προκύπτει από ένα σουλτανικό κείμενο του 1604 και αναφέρεται στις μέρες της πολιορκίας της Πόλης είναι η εξής : Ο Σουλτάνος λοιπόν, σ’ αυτό το κείμενο τονίζει με έμφαση ότι οι Εβραίοι, κάτοικοι της Ισταμπούλ, τον πληροφορούν ότι«οι Εβραίοι που βρίσκονταν στην πόλη δεσμεύτηκαν μυστικά σε έναν από τους επιφανείς προγόνους μου, τον Μεχμέτ Χάν να μην παράσχουν βοήθεια και αρωγή στον αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης, όταν αυτός ο Μωάμεθ κατέκτησε αυτή την πόλη και ότι ο πρόγονός μου δεσμεύτηκε απέναντί τους, ότι δεν θα πειραχτούν κλπ. Να μην ξεχνάμε και ότι ο Μωάμεθ ήταν αγράμματος και "υπαγόρευε" το κοράνι στον γαμπρό του- που ήταν Εβραίος.Ο γαμπρός του, μετά την ολοκλήρωση του κορανίου χρηματοδότησε με μεγάλα ποσά την διάδωσή του.Υπάρχει λοιπόν μια αμοιβαία βοήθεια μεταξύ Εβραίων και Οθωμανών οπως και τώρα στην εγκαθίδρυση μιας Νέας Τάξης Πραγμάτων.Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, συνεχίζει, η πανεπιστημιακή καθηγήτρια, συγγραφέας, ερευνήτρια αυτών των πηγών, κυρία Μαρούλα Ευθυμίου, λέγοντας ότι η στάση και τα αισθήματα των Εβραίων της Κωνσταντινούπολης κατά την κρίσιμη ώρα της τελικής επίθεσης του Μωάμεθ του Πορθητή είναι δύσκολο να  αποδειχθούν, ιδιαίτερα, μάλιστα, όσο ελλείπουν οι σχετικές πηγές της εποχής. Και ο νοών νοείτω !!

Μαρούλα Ευθυμίου

Πανεπιστημιακή καθηγήτρια, συγγραφέας, ερευνήτρια

''Τι λέει ο Κολοκοτρώνης για την άλωση της Πόλης''

Έχει ενδιαφέρον ενα δουμε και τη γνώμη αυτού που πήρε εκδίκηση για τον θάνατο του τελευταίου Αυτοκράτορα και την Πτώση, απελευθερωτή του Γένους, του «Γέρου του Μοριά», για το ποια ήταν κατ’ αυτόν τα αίτια της δουλείας. Αρχίζει, λοιπόν, την αφήγησή του στον Τερτσέτη, ο ιστορικά άρτια ενημερωμένος Κολοκοτρώνης και λέει:

        «Ο Σουλτάνος ήλθε εις το ζερβί χέρι και έκαμε ζάπι την Ανατολήν όλην.  (την κυρίευσε δηλαδή) Ο Σουλτάνος, εκήρυξεν στο στρατό του την απώλειαν της υπανδρειάς, φαγητού, αρπαγής, φόνου. Όποιος σκοτωθεί, πεθαίνει. Μουσουλμάνος, σώζεται, όσα κάμει, ό,τι κάμει καλά γεναμένα, ευλογημένα, πάει εις τον Παράδεισον, πιστεύει τον Προφήτην. Το χοντρό δάκτυλο της άλλης χειρός δηλαδή,ο βασιλέας της Κωνσταντινουπόλεως, ερωτούσε τα δύο δάκτυλα πλησίον του, δηλαδή τον κλήρον και τους πολιτικούς, τι είναι τούτο; Δηλαδή τι ετοιμάζει ο Οθωμανός; Ο λαός ήταν τότε το λιανό δάκτυλο, και το ψηλότερο, το γειτονικό του, οι έμποροι και οι σπουδαγμένοι. Το χοντρό δάκτυλο λοιπόν, ο Αυτοκράτορας, ερωτούσε τον κλήρο και τους Μινίστρους, τους Υπουργούς του τι είναι τούτο; Αποκρίνοντο, ο Θεός θα τον χάσει, δηλαδή θα τον εξαφανίσει, θα τον καταστρέψει. Ας ψάλλομε το ‘Νίκας κατά βαρβάρων δωρούμενος’ και άκοπη η ψαλμωδία τους, νύχτα και ημέρα. Τα τροπάρια όμως, μη συντροφευόμενα από πέτρες και λιθάρια, από άρματα και καράβια δεν εμπόδισαν τον Σουλτάνο να πηδήσει εις την άλλην γραμμήν της χειρός, και να πάρει την Αδριανούπολιν. Ο άοκνος Μωάμεθ Β’ έστησεν έπειτα και το κάστρον μες στο βλέφαρον της Κωνσταντινουπόλεως, εις το στενό του Βοσπόρου, πέντε μίλια από την Πόλη, και εχαράτσωνε τα καράβια, που αρμένιζαν από τη Μαύρη θάλασσα εις την Άσπρη, και από την Άσπρη εις την  Μαύρη.Δεν έπιασαν τα άρματα να κινηθούν πανστρατιά οι χριστιανοί, όταν εκτίζετο το κάστρο, ο Βασιλέας λέγουν ότι ήθελε πόλεμον, να βγει από την πολιτείαν ως ανδρείος που ήττον, να πολεμήσει δηλαδή, οι Μινίστροι όμως και ο κλήρος τον αντέκοψαν, θαρευμένοι οι πρώτοι εις την ψευδοπολιτικήν τους, οι άλλοι εις τες ψαλμωδίες τους. Έπειτα από ένα χρόνο ο Σουλτάνος έριχνε το χοντρό δάκτυλο, δηλαδή τον Αυτοκράτορα και εκάθιζε εκείνος εις τον τόπον του. Τα τέσσερα, δηλαδή, Υπουργοί και ψευδοπολιτικοί, ο κλήρος, οι έμποροι και οι σπουδαγμένοι πνίγουν το ένα, δηλαδή τον ηγέτη, τον Αυτοκράτορα, και ας είναι όσον θέλει ανδρειωμένος. Δεν εσυγγνώμισαν, δηλαδή δεν συμφώνησαν, κλήρος, πολιτικοί, Υπουργοί, Έμποροι και λαός να καταβάλουν τον Σουλτάνο.Οι πολιτικοί, Υπουργοί, εμπήκαν εις το πιλάφι μαζί του και έτρωγαν. Ο λαός, αδύνατος, λιανός, ακέφαλος, οι έμποροι και οι πεπαιδευμένοι έφυγαν πέφτοντας η Κωνσταντινούπολη και επήγαν εις τα βασίλεια της Δύσης».  

Αυτές τις εξηγήσεις της Πτώσης δίνει αυτός, που μαζί με τους άλλους, συναγωνιστές του, το ’21,θέλησε να εκπληρώσει την υπόσχεση στην Παναγία, που έδωσε ο σκλαβωμένος Βυζαντινός λαός της ερειπωμένης Αυτοκρατορίας:

''Πάλι με χρόνια, με καιρούς, πάλι δικά σου θα ‘ναι''

Μαρία Μαντουβάλου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια των σχέσεων της Νεολληνικής Φιλολογίας με την Αρχαία και Βυζαντινή Γραμματεία της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Αικατερίνη Διαμαντοπούλου Υπεύθυνη υλικού των Ιστοχώρων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων

'' Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ''

Σήμερα ψέλνουν εκκλησιές κι όλα τα μοναστήρια

Ψέλνει και η Αγια Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι,

Με τετρακόσια σήμαντρα κι εξήντα δυο καμπάνες

Κάθε καμπάνα και παπάς

Ψιλή φωνή εξέβγηκε μέσα απού τα ουράνια:

«Αγία Σοφία πάρθηκε σ’ Αγαρηνών τα χέρια

να κόψουνε οι ψαλμωδιές.

Το πρωινό της 29ης Μαΐου του 1453 το αποκάλεσαν "μοιραίο".Μετά από 1129 χρόνια, η αυτοκρατορία που γεννήθηκε επί Μεγάλου Κωνσταντίνου το 324 μ.Χ.έσβησε."Μοιραία" ή νομοτελειακή, η Άλωση της Κωνσταντινούπολης σημάδεψε για πάντα την ιστορία της ανθρωπότητας.Ματωμένη η 29 τού Μάη.Ηημέρα που δεν θά πρέπει νά λησμονεί κάθε ελληνική ψυχή.Να μην λησμονεί,ότι εκεί,στα γλαυκά παράλια της Μικράς Ασίας άστραψε η χαραυγή του Ελληνικού πνεύματος και καταύγασε την αιωνιότητα.Αυτός ο Πανάρχαιος, βαθύρριζος και αδιάφθορος Ελληνισμός,από την εποχή των προελλήνων μέχρι σήμερα.Εκεί στην αγκαλιά του Βοσπόρου που στέκει περήφανη η Κωνσταντινούπολη.Η Πόλη του Βυζαντίου.Η Πόλη που ξυπνά τις αισθήσεις μας.Η Αυτοκρατόρισσα Κωνσταντινούπολη.Εκεί όμως που σταματά ο νους σου, είναι όταν στέκεσαι μπροστά στην Αγιά Σοφιά και θαυμάζεις το μεγαλείο της.Εκεί, τελειώνουν τα λόγια και πλημμυρίζεις όμορφα συναισθήματα.Εκεί, η μηχανή του χρόνου σαν ανεμοστρόβιλος παίρνει το μυαλό σου και το γυρίζει πολύ πίσω.Σε μάχες σπουδαίες έναντι του προαιώνιου εχθρού, της σκοταδιστικής βαρβαρότητας.

Σήμερα, η πατρίδα μας βιώνει την Τρίτη Άλωση.

Όμως, ο Ελληνισμός είναι η κιβωτός της ψυχής μας με διαχρονικές και αδιαπραγμάτευτες αξίες την Ιστορία μας και την Εθνική μας ταυτότητα.Είμαστε Γένος Πορφυρογέννητο και η Πορφύρα είναι και Αυτοκρατορική και Ματωμένη.Γένος Βασιλικό και Ηρωικό, το Γένος του Αναγεννώμενου Φοίνικα.Μιλώ για Ελληνες με Ελληνική ψυχή,όχι για άψυχους,υλιστές,ελληνόφωνους,τουρκόσπορους,κατσαπλιάδες,βούρκους, μπολσεβικογενίτσαρους,αντίχριστους πρόστυχους ανώμαλους,πολιτικούς και κακομοίρηδες ραγιάδες που έχουν ξεφύγει από την πραγματικότητα.Οχι για όλα αυτά τα αλητοπάζαρα χαμένα κορμιά που αυτο-ονομάζονται Ελληνες ! και δέν σέβονται ούτε πατρίδα ούτε θρησκεία ούτε οικογένεια, ούτε ιστορία,ούτε ρίζες,ούτε προγόνους,ούτε τίποτα.Αυτούς που μολύνουν παρασιτούν και τρώνε το σώμα της Ελλαδας και που πρέπει να απομακρυνθούν και να αφανιστούν πριν την ''φάει'' η γάγγραινα.Κι όλους αυτούς που θεώρησαν και θεωρούν πως η Ελλάδα είναι ξέφραγο αμπέλι.Ολοι αυτοί οι γύπες πρέπει να ''βρούν'' την τιμωρία.Διαφορετικά θά έχουμε κι άλλες επετείους.Ο Παλαιολόγος, στέκει όρθιος, απτόητος κι αληθινός.ΝΙΚΑ τον Θάνατο και τη λησμονιά κάθε φορά που κάποιος από εμας συντετριμμένος χαμηλώνει το βλέμμα μην μπορώντας να αντέξει στην αποτρόπαια θέα των μιναρέδων που ζώνουν την Αγιά Σοφιά.Πώς μπορούμε αλήθεια να μην ανταποκριθούμε σε τούτο το κάλεσμα του; Πρέπει λοιπόν να αφήσουμε κάποια στιγμή τα λόγια και να σταθούμε στις επάλξεις της μοιραίας Πύλης του Ρωμανού.Αυτό επιβάλει το ιερό καθήκον, το υπέρτατο χρέος έναντι της ιστορία και του Γένους.Η υπεράσπιση της πατρίδας και της θρησκείας μας ήταν και είναι το χρέος μας.Κι ας μας φαίνεται δύσκολο.Κι ας μας έρχεται απελπισία.Μην ξεχνάμε ότι αν κάτι στην ιστορία των Ελλήνων ειναι αξιοθαύμαστο είναι η ψυχή τους.Εκείνη η ψυχή που έχει ακόμη νωπές τις ιστορικές μνήμες και που έχει σίγουρα το κουράγιο να μετατρέπει τον πόνο και την απελπισία σε πίστη και ελπίδα.Εκείνη η ψυχή που ήθελε και θέλει Κολοκοτρώνηδες Λεωνίδες και Παλαιολόγους ηγέτες του μαχητές και όχι τους ψοφοδεείς υποτακτικούς των εκάστοτε ισχυρών.Και δεν είναι μόνο το αίμα των συγκεκριμένων ηγετών που στις φλέβες μας ρέει ζωντανό, αλλά και όλων εκείνων που έπεσαν στα ιερά πεδία της δόξας.Είναι κι η δική τους φωνή που μας καλεί να σηκωθούμε και πάλι όρθιοι,με υπερηφάνεια κι αξιοπρέπεια, όπως αρμόζει σε μας που αξιωθήκαμε μια τέτοια πατρίδα.

Τα μέρη που περπάτησε ο τελευταίος βασιλιάς του Ελληνισμού τα περπάτησα κάποτε κι εγώ.Ακόμα νομίζω πως ακούγονται οι ψαλμωδίες και οι ευχές στον ναό του Αγίου Δημητρίου (μητρόπολη Μυστρά) Ο ψηφιδωτός αετός στό δάπεδο του ναού είναι εκεί και περιμένει τήν αναγέννηση του Παραβρεθηκα και στο μνημόσυνο του Κ.Παλαιολόγου.Και ρωτάω : Κάποιοι που θέλουνε να λέγονται Ελληνες πώς μπορούν να ξεχνανε τι σημαίνει σκλαβιά ξεριζωμός και αίμα και ξαναπέφτουν μονάχοι τους στο μαύρο σκοτάδι ανεβάζοντας στην εξουσία όλα αυτά τα άθεα και κίβδηλα ατομα νας μας κυβερνήσουν; Πως;

''Η πόλις Εάλω'' - Θρήνοι

Η είδηση της Άλωσης, στους θρήνους, φτάνει άλλοτε από το πουλί που γυρνά με καμένα φτερούδια από την Πόλη, άλλοτε από το παιδί της χήρας που διαβάζει τα χαρτιά, άλλοτε από το καράβι κι άλλοτε από άγγελο σταλμένο απʼ το Θεό.Γνήσια δημιουργήματα της λαϊκής έμπνευσης, εκφράζουν τη θλίψη των Ελλήνων για το ''πάρσιμο'' της Πόλης απ’ την Τουρκιά αλλά και την ελπίδα της επανάκτησης των αλύτρωτων πατρίδων.Θλίψη και ελπίδα δένονται αρμονικά σε ήχους αργούς και μελικούς. Αλλοτε όμως οι ήχοι τους έρχονται σε αντίθεση με τα λόγια τους και είναι χαρμόσυνοι. Αυτό, όπου έγινε, έγινε σκόπιμα, για να μπορούν τα τραγούδια αυτά να τραγουδιούνται από τους έλληνες στα πανηγύρια τους, χωρίς να δίνουν στόχο για το περιεχόμενό τους, αλλά αντίθετα να δίνουν την αίσθηση πως επρόκειτο για τραγούδια γιορτινά, κατά πως πρόσταζε η περίσταση, ώστε να μη δίνουν στόχο στους Τούρκους, οι οποίοι πλέον επέβλεπαν κάθε κίνηση τους και να μπορούν ταυτόχρονα τα τραγούδια αυτά να περνούν, απαρατήρητα από τον κατακτητή, από στόμα σε στόμα από γενιά σε γενιά.

Δημοτικό Μακεδονία

Θέλω νʼ ανέβω σε βουνό, πέρδικα, μαρή πέρδικα

γιε μʼ τους κάμπους ν΄ αγναντέψω,

πέρδικα, μαρή πέδικά μου.

Βρίσκω μια πετροπέρδικα, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μʼ μια πετροπεριστέρα

Πέρδικα, πετροπέρδικά μου.

Να λέει τραγούδι θλιβερό, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μʼ να λέει μοιρολόγι

Πέρδικα, μαρή πέρδικά μου.

Μοιρολογούσε κι έλεγε, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μʼ μοιρολογάει και λέει,

Πέρδικα, μαρή πέρδικά μου.

Οι Τούρκοι επήραν τη Σοφιά, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μʼ το Μέγα Μαναστήρι

Πέρδικα, πετροπέρδικά μου

Πήραν άσπρα, πήραν φλωριά

Πήραν μανάδες και παιδιά μου…»

Δημοτικό Μακεδονία

Εσείς πουλιά πετούμενα, πετάτε στον αέρα

Στείλτε χαμπέρια στη Φραγκιά στη Μοσχοβιά μαντάτα

Πήραν την πόλη πήρανε, πήραν τη Σαλλονίκη

Πήραν και την Αγια Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι

Και η κυράτσα Παναγιά στην πόρτα ακουμπισμένη

Χρυσό μαντήλιν εκρατεί, τα δάκρυα της σφουγγούσε

Και τους μαστόρους έλεγε και τους μαστόρους λέγει

Πάψτε μαστόροι τη δουλειά, μη χάνετε καιρό σας

Εδώ τζαμί δε γίνεται, για να λαλούν χοτζάδες,

εδώ θα μένει η Αγια Σοφιά…

Δημοτικό Ηπείρου

Που πας μωρέ που πάς χελιδονάκι μου

Που πας χελιδονάκι μου, που πας με τον αγέρα

Πάνω μωρέ πάνω μαντάτα στη Φραγκιά

Πάνω μαντάτα στη Φραγκιά, μαντάτα για την Πόλη

Πήραν μωρέ πήραν, την Πόλη πήρανε

Πήραν την Πόλη πήρανε, πήραν τη Σαλλονίκη

Πήραν μωρέ πήραν και την Αγια Σοφιά

Πήραν και την Αγια Σοφιά, το Μέγα Μαναστήρι

Βγάλτε μωρέ βγάλτε παπάδες τα ιερά

Βγάλτε παπάδες τα ιερά κι εσείς κεριά σβηστείτε

Γιατί μωρέ γιατʼ είναι θέλημα Θεού

Γιατʼ είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.

Δημοτικό Θεσσαλία

Ανάμεσα τρεις θάλασσες, τριανταφυλλάκι μʼ κόκκινο

Ανάμεσα τρεις θάλασσες, καράβι κινδυνεύει

Με τʼ άργανα κιντύνευε, τριαναταφυλλάκι μʼ κόκκινο,

Με τʼ άργανα κιντύνευε, με τον αέρα σειώταν

Και με τα χαλκοτύμπανα, μαζώνοντʼ αντρειωμένες.

Μαζώνουνταν, συνάζουνταν, πύργον θέλουν να στήσουν,

Να στήσουν την Αγια Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι.

Τα περιστέρια κουβαλούν, τα χελιδόνια χτίζουν

Κι οι Άγγελοι απʼ τον ουρανό βάζουν τα κεραμίδια

Δημοτικό Ανατολική Θράκη

Τρία καράβια – βόηθα Παναγιά – τρία καράβια φεύγουνε

που μέσα που την Πόλη, κλαίει καρδιά μʼ κλαίει

καρδιά μʼ κι αναστενάζει

Το ΄να φουρτώ – βόηθα Παναγιά – το ʼνα φουρτώνει το σταυρό

Κι ταʼ άλλου του Βαγγέλιου κλαίει καρδιά μου κλαίει

καρδιά μʼ κι αναστενάζει

Το τρίτο το – βοήθα Παναγιά – το τρίτο το καλύτερο

Την Άγια Τράπεζά μας, κλαίει καρδιά μου κλαίει

καρδιά μʼ κι αναστενάζει

Μη μας τα πά – βόηθα Παναγιά – μη μας τα πάρουν οι άπιστοι

Και μας τα μαγαρίσουν, κλαίει καρδιά μου κλαίει

καρδιά μʼ κι αναστενάζει

Η Παναγιά αναστέναξι κι δάκρυσαν οι κόνις.

Δημοτικό Βορείου Αιγαίου

Μονʼ δώστε λόγο στη Φραγκιά, ναʼ ρθουν τρία καράβια

Το ΄να να πάρει το σταυρό και τʼ άλλο το ευαγγέλιο

Το τρίτο το τρανίτερο την άγια τράπεζά μας

Μη μας τα πάρουν οι άπιστοι και μας τα μαγαρίσουν

Κι η Δέσποινα ως ταʼ άκουσε, τα μάθια τσε δακρύσαν

Κι ο Μιχαήλ κι ο Γαβριήλ την επαρηγορούσαν

Σώπασʼ αφέντρα μʼ και κυρά και μην πολύ δακρύζεις

Πάλαι με χρόνια με καιρούς, πάλαι δικά μας θα ʼναι

Δημοτικό Σαγιάδες (Τρικάλων)

Στην Πόλη γράφουν τα χαρτιά, στη Σαλλονικʼ τα στέλνουν

Κανάς δεν πάει να τα δει, κανάς δεν τα διαβάζει

Μόνο της χήρας το παιδί πααιν΄ και τα διαβάζει

Η μάνα του τον ρώτησι κι η μάνα του του λέει

Παιδί μʼ τι γράφουν τα χαρτιά, τι μολογάει το γράμμα

Αυτό που γράφουν τα χαρτιά ο Θιός να μην το δώσει

Θέλει να γίνει πόλεμος, η Πόλη να τουρκέψει.

Δημοτικό Νιγρίτα (Σερρών)

Ισείς πουλιά μʼ πιτούμενα, πιτάτι στουν αέρα

Χαμπέρ να πάτι στο Μοριά, χαμπέρι στην Ελλάδα:

«Τούρκοι την Πόλη πήρανε» , πήραν τη Σαλλονίκη

Πήραν και τηνʼ Αγια Σοφιά, το μέγα μοναστήρι

Πώ χει τριακόσια σήμαντρα κι αξήντα δυο καμπάνες

Κάθε καμπάνα και παπάς κάθε παπάς και διάκος

Τούρκοι την Πόλη πήρανε

Δημοτικό Καρδίτσα

Από την Πόλη ως τη Σαλλονίκη, Χρυσός αητός βγήκε να γκιζιρήσει

Χρυσός αητός βγήκε να γκιζιρήσει, νούδι γκιζιρούσι, νούδι κι πετούσι

Μον' περπατούσι κι ηλεγεν Ελένη μʼ πήραν την πόλʼ πήραν τη Σαλλονίκη

Πήραν την Πολʼ πήραν την Σαλλονίκη, πήραν το Μέγα Μοναστήρι

Πω χει τριακόσια σήμαντρα Ελένη μʼ κι ηξήντα δυο καμπάνες

Κι ηξήντα δυο καμπάνες και χίλιους καλογέρους

Δημοτικό Βιθυνίας (Μ.Ασίας)

Σήμερα ψέλνουν εκκλησιές κι όλα τα μοναστήρια

Ψέλνει και η Αγια Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι,

Με τετρακόσια σήμαντρα κι εξήντα δυο καμπάνες

Κάθε καμπάνα και παπάς

Ψιλή φωνή εξέβγηκε μέσα απού τα ουράνια:

Αγία Σοφία πάρθηκε σʼ Αγαρηνών τα χέρια

να κόψουνε οι ψαλμωδιές...

Ηπειρώτικο

Που πας μωρέ που πάς χελιδονάκι μου

Που πας χελιδονάκι μου, που πας με τον αγέρα

Πάνω μωρέ πάνω μαντάτα στη Φραγκιά

Πάνω μαντάτα στη Φραγκιά, μαντάτα για την Πόλη

Πήραν μωρέ πήραν, την Πόλη πήρανε

Πήραν την Πόλη πήρανε, πήραν τη Σαλλονίκη

Πήραν μωρέ πήραν και την Αγια Σοφιά

Πήραν και την Αγια Σοφιά, το Μέγα Μαναστήρι

Βγάλτε μωρέ βγάλτε παπάδες τα ιερά

Βγάλτε παπάδες τα ιερά κι εσείς κεριά σβηστείτε

Γιατί μωρέ γιατ’ είναι θέλημα Θεού

Γιατ’ είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει

Δημοτικό (Μακεδονίας)

Τρεις καλογέροι κρητικοί και τρεις απ’ τ’ Αγον Όρος

Καράβιν αρματώνουνε και καλοσυγυρίζουν

Στην πρύμνη βάζουν το σταυρό, στη μεσ’ τον Πατριάρχη

Και ψάλλαν το χερουβικό και τ’ άξιον εστίν ως

Φωνή ηκούσθη εξ ουρανού, εκ στόματος αγγέλου

Ας πάψει το χερουβικό και τ’ άξιον εστίν ως

Πήραν οι Τούρκοι τη Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι

Πώ ΄χει τριακόσια σήμαντρα κι εξήντα δυο καμπάνες

Δημοτικό (Θράκης)

Σημαίνει ο Θιός, σημαίνει η γης, σημαίνουν τα επουράνια,

σημαίνει κι η Αγια Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,

με τετρακόσια σήμαντρα κι εξηνταδυό καμπάνες,

κάθε καμπάνα και παπάς, κάθε παπάς και διάκος.

Ψάλλει ζερβά ο βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης,

κι απ΄ την πολλήν την ψαλμουδιά εσειόντανε οι κολόνες.

Να μπούνε στο χερουβικό και να 'βγει ο βασιλέας,

φωνή τους ήρθε εξ ουρανού κι απ' αρχαγγέλου στόμα:

"Πάψετε το χερουβικό κι ας χαμηλώσουν τ' άγια,

παπάδες πάρτε τα ιερά και σεις κεριά σβηστείτε,

γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.

Μόν' στείλτε λόγο στη Φραγκιά, να 'ρτουνε τρία καράβια°

το 'να να πάρει το σταυρό και τ' άλλο το βαγγέλιο,

το τρίτο το καλύτερο, την άγια τράπεζά μας,

μη μας την πάρουν τα σκυλιά και μας τη μαγαρίσουν".

Η Δέσποινα ταράχτηκε και δάκρυσαν οι εικόνες.

"Σώπασε κυρά Δέσποινα, και μη πολυδακρύζεις,

πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας είναι

Δημοτικό (Ανατ. Στερεάς Ελλάδας)

Θέλω ν’ ανέβω σε βουνό, πέρδικα, μαρή πέρδικα

γιε μ’ τους κάμπους ν΄ αγναντέψω,

πέρδικα, μαρή πέδικά μου.

Βρίσκω μια πετροπέρδικα, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μ’ μια πετροπεριστέρα

Πέρδικα, πετροπέρδικά μου.

Να λέει τραγούδι θλιβερό, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μ’ να λέει μοιρολόγι

Πέρδικα, μαρή πέρδικά μου.

Μοιρολογούσε κι έλεγε, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μ’ μοιρολογάει και λέει,

Πέρδικα, μαρή πέρδικά μου.

Οι Τούρκοι επήραν τη Σοφιά, πέρδικα, μαρή πέρδικα

Γιε μ’ το Μέγα Μαναστήρι

Πέρδικα, πετροπέρδικά μου

Πήραν άσπρα, πήραν φλωριά

Πήραν μανάδες και παιδιά μου

(Πόντου)

Έναν πουλίν, καλόν πουλίν εβγαίν' από την Πόλιν

ουδέ στ' αμπέλια κόνεψεν ουδέ στα περιβόλια,

επήγεν και-ν εκόνεψεν α σου Ηλί' τον κάστρον.

Εσείξεν τ' έναν το φτερόν σο αίμα βουτεμένον,

εσείξεν τ' άλλο το φτερόν, χαρτίν έχει γραμμένον,

Ατό κανείς κι ανέγνωσεν, ουδ' ο μητροπολίτης°

έναν παιδίν, καλόν παιδίν, έρχεται κι αναγνώθει.

Σίτ' αναγνώθ' σίτε κλαίγει, σίτε κρούει την καρδίαν.

"Αλί εμάς και βάι εμάς, πάρθεν η Ρωμανία!"

Μοιρολογούν τα εκκλησιάς, κλαίγνε τα μοναστήρια

κι ο Γιάννες ο Χρυσόστομον κλαίει, δερνοκοπιέται,

-Μη κλαίς, μη κλαίς Αϊ-Γιάννε μου, και δερνοκοπισκάσαι

-Η Ρωμανία πέρασε, η Ρωμανία 'πάρθεν.

-Η Ρωμανία κι αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο

Δημοτικό (Ελασσόνας)

Ένα πουλάκι ξέβγαινε πω μέσα από την Πόλη,

Χρυσά ήταν τα φτερούδια του, χρυσά και κεντημένα

Κι ήταν καημένα από φωτιά και μαυροκαπνισμένα

πες μας πες μας πουλάκι μου, κανα καλό χαμπάρι

Τι να σας πω μαύρα παιδιά, τι να σας μολογήσω

Πήραν την Πόλιν η Τουρκιά, πήραν και το Φανάρι

Πήραν και την Αγια Σοφιά.

Ευχαριστούμε το ''Αρχείο Ελληνικής Μουσικής'', που οι άνθρωποί του με μεράκι και φροντίδα συγκεντρώνουν και καταγράφουν κάθε λογής παραδοσιακό τραγούδι του τόπου μας. (Για το ''Αρχείο Ελληνικής Μουσικής'' βλ. περισσότερες λεπτομέρειες στην Βιογραφία του Χρόνη Αηδονίδη στην κατηγορία ''βιογραφίες'' του MusicHeaven.