Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ


Οι άνθρωποι προτιμούν να πιστεύουν παρά να κρίνουν,λέει ο Σενέκας...
Η δουλειά μας (κατά την αντιπαράθεσή μας με κάποιον) γίνεται πολύ ευκολότερη όταν έχουμε με το μέρος μας μια αυθεντία, που την σέβεται ο αντίπαλος. Όσο μικρότερες είναι οι γνώσεις και οι ικανότητές του, τόσο περισσότερες είναι οι έγκυρες γι’ αυτόν αυθεντίες. Αν όμως οι γνώσεις και οι ικανότητές του είναι υψηλού επίπεδου, οι αυθεντίες θα είναι πολύ λίγες ή μπορεί και να μην υπάρχουν καθόλου. Θα μπορούσε ίσως να αποδεχτεί την αυθεντία κάποιων ανθρώπων σε τομείς στους οποίους ο ίδιος δεν είναι εκπαιδευμένος, αλλά ακόμα και τότε θα τους αντιμετωπίζει με καχυποψία. Αντίθετα,οι απλοί άνθρωποι σέβονται βαθιά τους κάθε είδους επαγγελματίες. Δεν ξέρουν ότι, όταν κάποιος μετατρέπει μια δραστηριότητα σε επάγγελμα, δεν το κάνει επειδή αγαπάει τη δραστηριότητα, αλλά επειδή αγαπάει το χρήμα που κερδίζει απ’ αυτή γιατἰ είναι σπάνιο για κάποιον που διδάσκει ένα αντικείμενο να το κατέχει στην εντέλεια, κι αν μελετάει σε βάθος ένα αντικείμενο, δεν έχει χρόνο για να το διδάξει.Μόνο ο όχλος τρέφει μεγάλο σεβασμό για τις αυθεντίες.Κι αν στη δεδομένη στιγμή δε μας βρίσκεται καμία πρόχειρη, μπορούμε να επικαλεστούμε κάποια που μοιάζει να είναι σχετική.Μπορούμε να παραθέσουμε τι είπε κάποιος έστω και με διαφορετικό νόημα, κάπου αλλού, και κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Οι αυθεντίες, που ο αντίπαλός μας αδυνατεί να καταλάβει, είναι αυτές που μπορεί να έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση. Οι απαίδευτοι έχουν έναν ιδιαίτερο σεβασμό για διάφορες βαρύγδουπες αρχαιοελληνικές και ''ξὐλινες'' εκφράσεις.Κατά κανόνα, ο ὀχλος δεν έχει εκείνη την ώρα μαζί του βιβλία, αλλά και να είχε, δε θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει.



Μια γενικά αποδεκτή εσφαλμένη αντίληψη μπορεί εὐκολα να πάρει τη θέση της αυθεντίας.Γιατί οπως λέει κι ο Αριστοτέλης :(Αυτό που φαίνεται στους πολλούς ορθό, εμείς λέμε ότι είναι κιόλας) κι είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει γνώμη, (όσο παράλογη κι αν είναι ) που να μην την αγκαλιάσει αμέσως ο ὀχλος μόλις πεισθεἰ ότι είναι γενικά αποδεκτή.Είναι σαν τα πρόβατα που ακολουθούν το προπορευόμενο κουδούνι, όπου κι αν τους οδηγήσει.Είναι γι’ αυτά ευκολότερο να πεθάνουν παρά να σκεφτούν Είναι περίεργο το πόσο μεγάλη επίδραση μπορεί να έχει η γενική αποδοχή μιας γνώμης στους ανθρώπους, παρόλο που το ενστικτό τους μπορεί να τους προειδοποιεί, ότι η αποδοχή της είναι μια ανόητη και καθαρά μιμητική διαδικασία. Όμως αυτή η προειδοποίηση δε γίνεται ποτέ,γιατί τους λείπει η οποιαδήποτε αυτογνωσία.Ο όχλος δυστυχὠς έχει πολλές ανοησίες στο κεφάλι του και είναι πρακτικά αδύνατο να αντιμετωπιστούν.Αν θέλουμε όμως να μιλάμε σοβαρά, πρέπει να καταλάβουμε ότι η γενική αποδοχή μιας γνώμης δεν είναι απόδειξη για την ορθότητα της ούτε καν ένδειξη ότι είναι σωστή. Όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο, θα πρέπει να παραδεχτούν το ότι το πέρασμα του χρόνου αφαιρεί την οποιαδήποτε αποδεικτική δύναμη μιας γενικά αποδεκτής γνώμης, γιατί αλλιώς όλες οι παλιές πλάνες, που κάποια στιγμή καταρρίφθηκαν, θα έπρεπε να επανέλθουν σε ισχύ.Όταν εξετάσουμε το θέμα από πιο κοντά,ανακαλύπτουμε ότι αυτό που ονομάζουν κοινή γνώμη δεν είναι παρά η γνώμη ορισμένων προσώπων- και θα πεισθούμε γι’ αυτό, αν παρακολουθήσουμε τον τρόπο, με τον οποίο προέκυψε μια τέτοια αποδεκτή γνώμη. Θα ανακαλύψουμε ότι τα άτομα που την αποδέχτηκαν προώθησαν και διατήρησαν με τρόπο αυτή τη γνώμη- κι εκαναν τους υπόλοιπους να πιστέψουν ότι την είχαν εξετάσει απ’ όλες τις πλευρές.Αυτούς επίσης τους εμπιστεύτηκαν πολλοί άλλοι, που η αγραμματοσύνη ἠ η οκνηρία τους έκανε να πιστέψουν αμέσως, παρά να μπουν στον κόπο να ερευνήσουν το ζήτημα μόνοι τους. Έτσι ο αριθμός αυτών των οκνηρών και εύπιστων οπαδών μεγάλωνε από μέρα σε μέρα, γιατί μόλις η γνώμη αυτή απέκτησε αρκετούς οπαδούς, οι υπόλοιποι απέδωσαν το γεγονός αυτό στο ότι η γνώμη αυτή πρέπει να έχει γίνει αποδεκτή λόγω της ορθότητας των επιχειρημάτων της. Και κἀποιοι ακόμα αναγκάστηκαν κι εκείνοι να αποδεχτούν το γενικά αποδεκτό, έτσι ώστε να μη θεωρηθούν δύστροπα άτομα που διαφωνούσαν με τις ιδέες που αποδέχονταν όλοι, ή εξυπνάκηδες που θεωρούσαν τον εαυτό τους ευφυέστερο απ’ όλους τους άλλους. Απ’ αυτό το σημείο και μετά, η αποδοχή αυτής της άποψης γίνεται καθήκον. 



Από δω και πέρα ακόμα και οι λίγοι που έχουν την ικανότητα να εκφράσουν δικές τους γνώμες και δική τους κρίση,απλώς απηχούν γνώμες άλλων, τις οποίες και υπερασπίζονται με αξιοζήλευτο πάθος και μισαλλοδοξία. Γιατί αυτό που απεχθάνονται στους ανθρώπους που σκέφτονται διαφορετικά δεν είναι τόσο οι διαφορετικές γνώμες που εκφράζουν, όσο το θράσος τους να θέλουν να σχηματίσουν τις δικές τους απόψεις- κάτι που οι ίδιοι ποτέ δεν κάνουν έχοντας απόλυτη συναίσθηση της αδυναμίας τους. Εν ολίγοις, ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν την ικανότητα να σκέφτονται.Γνώμες όμως θέλουν να έχουν όλοι: και η εύκολη λύση είναι αυτές τις γνώμες να μην τις δημιουργούν οι ίδιοι, αλλά να τις παίρνουν έτοιμες από άλλους.Κι αφού έτσι έχουν τα πράγματα, ποια αξία μπορεί να έχει η γνώμη ακόμα και εκατό εκατομμυρίων ανθρώπων; Δεν έχει μεγαλύτερη ισχύ από ένα ιστορικό γεγονός που αναφέρουν εκατό χρονικογράφοι, οι οποίοι όμως αποδείχτηκε ότι αντέγραψαν κάποιον άλλο, οπότε όλες αυτές οι αναφορές βασίζονται στη γνώμη ενός και μόνο ατόμου.


Κατά Bayle, Pensees sur les Cometes:
“Dico ego, tu dicis, sed denique dixit et ille:
Dictaque post toties, nil nisi dicta vides”.
(“Το είπα εγώ, το είπες κι εσύ, και μετά το είπε κι άλλος
Όσοι και να το ξαναπούν, δεν είναι παρά λόγια”)
Γενικά, όταν τσακώνονται δύο καθημερινοί άνθρωποι, το όπλο που κατά κανόνα επιλέγουν είναι οι αυθεντίες: αυτές χρησιμοποιούν ο ένας εναντίον του άλλου.- Αν ένα πιο μυαλωμένο άτομο έχει ν’ αντιμετωπίσει έναν απ’ αυτούς,ἠ θα αποφύγει τη συζήτηση ἠ θα καταφύγει και αυτό στο ίδιο όπλο και να επιλέξει τις αυθεντίες που θα προκαλέσουν ρήγματα στην αδύνατη πλευρά του αντιπάλου.Τι ἀλλο θα μπορούσε να κἀνει;


Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ
Arthur Schopenhauer




Και όπως είπε ο Gustave Le Βon, στον όχλο δεν έχουμε ένα απλό συνονθύλευμα ατόμων, αλλά ένα σύνολο από άτομα που συγχωνεύονται από κοινό πνεύμα και αίσθημα.Ο όχλος προχωρά, πυρπολεί, σκοτώνει, εφαρμόζει το νόμο του Lynch, χωρίς να γνωρίζει το θύμα. Και όταν είσαι εκεί γνωρίζεις ότι θα υπάρξει θύμα. Είναι νομοτελειακό, αφού τα συναισθήματα του όχλου είναι ακραία και βίαια.Και το πρόβλημα είναι ότι κάποτε ο όχλος ήταν ηρωικός,ενὠ σήμερα ανίκανος ο σύγχρονος άνθρωπος να αναγνωρίσει το σημαντικό από το ασήμαντο,είναι απλά δολοφονικός.Από την άλλη πλευρά η αγέλη. Άγρια αγέλη λύκων που υποθηκεύουν το μέλλον ενός λαού στην μυρωδιά του χρήματος. Αυτό που δεν ξέρουμε ειναι τον αρχηγό της αγέλης. Γιατί η άγρια αγέλη υπακούει ενστικτωδώς στην εξουσία ενός αρχηγού, αφού δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτόν.Κι ο αρχηγός, είναι δυστυχὠς πάντα ένα παρεκκλίνων,νευρωτικό ημιπαράφρων άτομο, με δύναμη, θέληση, επιμονή και σχέδιο, χαρακτηριστικά στα οποία δεν μπορεί να αντισταθεί κανείς.Τι είμαι πιο επικίνδυνο, ή πιο αποκρουστικό,τελικά;; Η αγέλη ή ο όχλος. Ο όχλος ή η αγέλη;;Η και τα δυὀ μαζί; Διαλέξτε και πάρτε όσοι ζωντανοί ακόμα !!







Δεν υπάρχουν σχόλια: