ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ : ''Ο Αετός της Ηπείρου''



Ο Μάρκος Μπότσαρης γεννήθηκε στο Σούλι, το 1790 κι είναι το πιο διάσημο μέλος της οικογένειας των Μποτσαραίων πολλά μέλη της οποίας διακρίθηκαν και συχνά έδωσαν τη ζωή τους στους αγώνες εναντίον των Τούρκων και των Τουρκαλβανών. Ο Μάρκος ήταν γιος του Κίτσου Μπότσαρη οπλαρχηγού της Ρούμελης που δολοφονήθηκε από τον Αλή πασά και είχε 18 παιδιά, τα περισσότερα από τα οποία έπεσαν για την πατρίδα.Ο Μάρκος παρακολούθησε τον πατέρα του Κίτσο σε όλους τους πολέμους και πήγε μαζί του στην Κέρκυρα, οπού υπηρέτησε στο γαλλικό στρατό ως υπαξιωματικός. Ήρθε σε συνεννόηση με τον Αλή Πασά, πολέμησε τα σουλτανικά στρατεύματα και τον Οκτώβριο του 1820 καταδίωξε και νίκησε τους Τούρκους στα Πέντε Πηγάδια, τους Βαριάδες, τη Ράψιστα και τελικά κατέλαβε όλη την περιοχή όπου βρίσκονταν τα χωριά του Σουλίου. Βοήθησε και τους υπερασπιστές των Ιωαννίνων όταν οι Τούρκοι πολιορκούσαν την πόλη τους. Το καλοκαίρι του 1822, ο Μάρκος έλαβε ενεργό μέρος στις επιχειρήσεις της Ηπείρου και στη μάχη του Πέτα (4 Ιουλίου), που είχε άσχημη έκβαση και οδήγησε στην πτώση του.Τότε ο Μάρκος κατέβηκε στη Ρούμελη και πολέμησε στο Μεσολόγγι, όπου έγινε διάσημος για την ανδρεία του. Η κυβέρνηση τον ονόμασε στρατηγό, επειδή όμως ανάλογα διπλώματα στάλθηκαν και σε άλλους και είχαν γεννηθεί αντιζηλίες, ο Μάρκος έσχισε το δίπλωμά του μπροστά στους Σουλιώτες του και άλλους αγωνιστές, λέγοντας: «Όποιος είναι άξιος, παίρνει το χαρτί του στρατηγού στον πόλεμο!»

Εκείνη την εποχή, ο Μουσταή πασάς της Σκόδρας είχε στρατοπεδεύσει με μερικούς από τους 5.000 Τουρκαλβανούς του στη θέση Λιβάδια του Καρπενησίου. Ο Μάρκος ξεκίνησε στις 4 το πρωί της 9ης Αυγούστου 1823, επικεφαλής 300 Σουλιωτών, και βρίσκοντας τους Τουρκαλβανούς να κοιμούνται, άρχισε να τους σφάζει και κατόρθωσε να αποκλείσει σε μια μάντρα τον ίδιο τον Μουσταή πασά, ο οποίος κινδύνευε να συλληφθεί ζωντανός. Κάποια στιγμή που ο Μάρκος σήκωσε το κεφάλι του πάνω από τη μάντρα, δέχτηκε έναν πυροβολισμό από μέσα και σκοτώθηκε ακαριαία. Τότε ot Σουλιώτες χαλάρωσαν τον αγώνα και ο Μουσταή πασάς με τους ανθρώπους του κατόρθωσαν να σωθούν φεύγοντας, ενώ οι άλλοι Τουρκαλβανοί το έβαλαν στα πόδια, αφήνοντας πίσω τους γύρω στους 1.000 νεκρούς και πλούσια λάφυρα. Έτσι οι Σουλιώτες, καταλυπημένοι για το θάνατο του αρχηγού τους, δεν μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν τη νίκη τους και μετέφεραν το νεκρό στο Μεσολόγγι, όπου ο Μάρκος κηδεύτηκε με μεγάλες τιμές.Ο θάνατος τού Μάρκου Μπότσαρη υπήρξε μεγάλο πλήγμα για τον Αγώνα, γιατί ήταν ένας από τους πιο γενναίους πολεμιστές και τον θαύμαζαν όλοι, ιδιαίτερα ο Κολοκοτρώνης και ο Καραϊσκάκης.


Βουβό και δακρυσμένο υποδέχθηκε το Μεσολόγγι τον ελευθερωτή του, το πρωί της 10ης Αυγούστου. Ο έπαρχος της πόλης, με πλήθος λαού, υποδέχθηκε και ασπάστηκε τον Μάρκο. Ανάμεσα στο πλήθος και η αδερφή του, η Μάρω. Τον πήρε στο σπίτι της. Τον έντυσε με καθάρια φορεσιά, του ζωσε στη μέση τ’ άρματά του, τον νεκροστόλησε. Τον σκέπασε με γαλάζια χλαμύδα και τα ξανθά του μαλλιά, τα στόλισε με δάφνινο στεφάνι. Έκλαψε τον αδερφό της με γοερό θρήνο και στο μοιρολόγι της, εξιστόρησε ολάκερη τη ζωή και τα κατορθώματά του. Η κηδεία ξεκίνησε το απομεσήμερο από το σπίτι του Επάρχου Κωνσταντίνου Μεταξά, για να δειχθεί ότι τον κηδεύει το έθνος. Κάθε ένα τέταρτο, συμφωνία επιβλητική από 33 κανονιοβολισμούς, όσα και τα χρόνια του Μάρκου, αντηχούσε από τις ντάπιες του Μεσολογγιού. Η νεκρική πομπή ομοίαζε με κείνες που λάμβαναν χώρα σε αρχαία τραγωδία. Μπροστά οι τουρκαλβανοί αιχμάλωτοι και τα άλογα των πασάδων με τις τούρκικες σημαίες από πάνω. Ακολουθούσαν οι παπάδες με τον Δεσπότη, κι αμέσως ύστερα ο νεκρός που τον σήκωναν τα παλικάρια του, ενώ κοντά στο φέρετρο ακολουθούσε η Μάρω, ο Έπαρχος, οι καπεταναίοι, ο λαός. Γυναίκες με ξέπλεκα μαλλιά ριγμένα στην πλάτη συμπλήρωναν την πορεία, ενώ ακολουθούσαν φορτιάτικα ζώα με όλα τα όπλα και τα σπαθιά, που πιάστηκαν στην μάχη. Τελευταία έρχονταν γιδοπρόβατα και έκλεινε ο θρίαμβος. Η τελετή έγινε στον ναό Αγίου Νικολάου των προμαχώνων.


Θρήνος μεγάλος γίνεται μέσα στο Μεσολογγι
Τον Μάρκο παν στην εκκλησια
τον Μάρκο παν στον τάφο.
Ξηντα παπάδες παν μπροστά και δέκα δέσποταδες
Και πίσω παν κλεφτοπουλα
Αέρας τα φυσάει τα πλατανόφυλλα
Θεός να τα φυλάει τα ελληνόπουλα.



Η δόξα του Μάρκου ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα. Ο Φωριέλ είχε πει: « Ο ένδοξος του θάνατος τον έκανε αθάνατο. Όλη η Ελλάδα θα κλαίει για πολύ καιρό έναν από τους πιο ζηλευτούς υπερασπιστές της». Ο Ραφενέλ «Για μένα ο Μιλτιάδης και ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες δεν ήταν ηρωικότεροι από τον Μάρκο Μπότσαρη στο Καρπενήσι».Ακόμη και ο Καραϊσκάκης ομολόγησε: « Ο Μάρκος ήταν τρανός! Είχε νου που δεν είχε άλλος, είχε καρδιά λιονταριού και γνώμη δίκαιη σαν του Χριστού».Η συγκίνηση από τον θάνατο του Μάρκου ήταν πανελλήνια. Το τελευταίο του τόλμημα και ο ηρωικός του θάνατος είχαν προκαλέσει το γενικό θαυμασμό.Ο ελληνικός λαός από τότε τον θεώρησε αθάνατο στρατάρχη και προστάτη του, γεγονός που ανάγκασε τον Βίκτωρα Ουγκώ να πει: «Ακούω τη μάχη που την πόλη γεμίζει, φωνές να κράζουνε. Σκιά του Μπότσαρη, τους άμοιρους τους Έλληνες προστάτεψε».


Ο Μάρκος είχε αποκτήσει από τη γυναίκα του Χρυσούλα, που πέθανε το 1854, μια ωραιότατη κόρη, την Αικατερίνη (1818-1875) που είχε επονομασθεί Ρόζα επειδή το πρόσωπό της είχε ρόδινο χρώμα. Η Ρόζα είχε αιχμαλωτιστεί από τον Χουρσίτ πασά και είχε σταλεί ως δώρο σε μια πλούσια οθωμανικά της Δράμας, αλλά κατόρθωσε να την πείσει να τη στείλει στην οικογένειά της. Αργότερα, η Ρόζα έγινε κυρία επί των τιμών της βασίλισσας Αμαλίας, και όταν εξορίστηκε, τη συνόδεψε στο Μόναχο, όπου έγινε το ίνδαλμα όλων εξαιτίας της ομορφιάς της. Παντρεύτηκε τον αντιστράτηγο Γεώργιο Καρατζά. Στην Πινακοθήκη του Μονάχου υπάρχει μια προσωπογραφία της που έγινε κατ’ εντολή του βασιλέως της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α’, πατέρα του Όθωνος. Ο Μάρκος είχε αποκτήσει προηγουμένως κι ένα γιο, τον Δημήτριο (1814 —1871 που τον έστειλε ο Όθων στη Βαυαρία για να σπουδάσει στη Στρατιωτική Ακαδημία του Μονάχου. Ο Δημήτριος έφτασε στο βαθμό του συνταγματάρχη και έγινε δύο φορές υπουργός Στρατιωτικών, στην Ελλάδα, το 1859 και το 1866-67.Ο αδελφός του Μάρκου Μπότσαρη Κώστας, αγωνίστηκε κι αυτός γενναία στην Επανάσταση και έγινε αρχιστράτηγος Δυτικής Ελλάδας στην πολιορκία του Μεσολογγίου (1826). Μετά τον Αγώνα έφτασε στο βαθμό του υποστρατήγου και το 1844 έγινε γερουσιαστής. Οι τέσσερις γιοι του Κώστα έλαβαν μέρος στην Κρητική Επανάσταση και έγιναν ανώτεροι αξιωματικοί του στρατού ή του ναυτικού. Ένας έγινε υπασπιστής τού βασιλέως Γεωργίου Α’. Στους προγόνους του Μάρκου Μπότσαρη ανήκουν και πολλές γυναίκες που διακρίθηκαν για την ανδρεία τους, με επικεφαλής τη Δέσπω,σύζυγο του εξαδέλφου του Κίτσου Γεωργίου, η οποία γκρεμίστηκε στο βάραθρο, κοντά στη μονή Σέλτσου του Σουλίου, μαζί με άλλες 220 γυναίκες, για να αποφύγουν τη σύλληψη από τους Τούρκους. Στο ίδιο βάραθρο έπεσαν οι χιλιοτραγουδισμένες δύο Ελένες. Η μια ήταν κόρη του Κίτσου και αδελφή του Μάρκου, η άλλη κόρη του Νότη και ξαδέλφη του Μάρκου.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΜΨΑΣ


Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ ΜΕ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΑ


Από την Πάργα -κατά το ίδιο έτος 1804- οι διασωθέντες Σουλιώτες πέρασαν στην Κέρκυρα και τους Παξούς όπου εγκαταστάθηκαν και παρέμειναν για χρόνια, προσπαθώντας να επιβιώσουν και ν’ ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους. Ιστορείται ότι, εκεί στην Κέρκυρα, ο Μάρκος Μπότσαρης, που είχε μάθει γραφή και ανάγνωση στο Βουλγαρέλι της Αρτας (κατά το διάστημα των ετών 1800-1803), με την ενηλικίωσή του -το έτος 1808- κατατάχθηκε στα «Ναπολεόντεια» Γαλλικά στρατεύματα στο σώμα των Ηπειρωτών και Σουλιωτών που συγκρότησαν οι Γάλλοι, πού τότε είχαν ήδη καταλάβει τα Ιόνια νησιά.Στο Γαλλικό στρατό στα Εφτάνησα, όπου βρέθηκε, έστω και για λίγο, με τον πατέρα του μετά το μακελειό στο Σέλτσο.Εκεί ο ευφυέστατος Μάρκος διδάχτηκε τη σύγχρονη διεξαγωγή του πολέμου και την αναπόσπαστη σχέση της με την πολιτική στρατηγική, τη διπλωματία και την κατασκοπεία, πέραν των καθαρών πολεμικών στρατηγικών και τακτικών.Κατά ένα τρόπο διδάχτηκε τη σύγχρονη επαγγελματική διεξαγωγή του πολέμου και μπόλιασε με στοιχεία της τη βιωμένη Σουλιώτικη πολεμική εμπειρία, δημιουργώντας μια οιονεί «σχολή πολέμου», που γρήγορα τον ανέδειξε, με δεδομένη πάντοτε την παροιμιώδη γενναιότητά του, καθώς πολεμούσε πάντοτε μπροστά απ’ τα παλικάρια του, με μακράν κορυφαίο, αναγνωρισμένο από φίλους και εχθρούς, πρωτοκαπετάνιο της εθνεγερσίας του ΄21.Στις πολεμικές επιχειρήσεις των Γαλλικών στρατευμάτων (υπό τον Στρατάρχη Μπερτιέ), εναντίον των Άγγλων, ο Μάρκος απέδειξε πολύ γρήγορα τα ηγετικά και πολεμικά του προσόντα, οι δε Γάλλοι εκτιμώντας τα, τον προήγαγαν -μόλις σε ηλικία 22 ετών- στον βαθμό τού Ταγματάρχη.Την πρώιμη πολιτική εμπειρία του κατέγραψε ο Μάρκος σε σωζόμενη χειρόγραφη προκήρυξή του, όπου διορατικά επισημαίνει και «προειδοποιεί» :

«Όπου κυματίζει η Αγγλική σημαία, οι λαοί είναι δούλοι».

Μετά την ήττα του Ναπολέοντα και την αποχώρηση των Γάλλων από τα Ιόνια νησιά κατά το έτος 1814, ο Μάρκος Μπότσαρης ιδιώτευσε στην Κέρκυρα” ....ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ...Στο Παρίσι οδός Μάρκου Μπότσαρη, αλλά και στάση του μετρό με τ΄ όνομα του Σουλιώτη ήρωα!Μπορεί στην Ελλάδα οι ηρωικοί αγώνες των Σουλιωτών να έχουν ξεχασθεί μερικώς και να μην τιμώνται οι περήφανοι αυτοί Έλληνες, όπως τους αξίζει, δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο στη Γαλλία.Οι Γάλλοι χρησιμοποιούν τ’ όνομα του Σουλιώτη ήρωα Μάρκου Μπότσαρη σε δρόμο και σε στάση του μετρό. Στην καρδιά του Παρισιού και συγκεκριμένα στο 19ο διαμέρισμα, στάση του μετρό, από τις μεγαλύτερες σε κίνηση, έχει τ’ όνομα του Μάρκου Μπότσαρη.

Κοντά στη στάση αυτή, υπάρχει η οδός Μάρκου Μπότσαρη. Η πινακίδα γράφει: «RUE BOTZARIS (1790- 1823) HEROS DE LA GUERRE D’INDEPENDENCE GRECOUE” (=OΔΟΣ ΜΠΟΤΣΑΡΗ (1790-1823) ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ).

Όπως έχει επισημάνει ο συγγραφέας Γρηγόρης Καλογερόπουλος, Δρ. του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, «στη Γαλλία σαν πρώτο δικαίωμα του ανθρώπου θεωρείται η ελευθερία. Και στο πλαίσιο αυτό οι Γάλλοι τιμούν όχι μόνο τους δικούς τους ανθρώπους, αλλά και τους αλλοδαπούς και τους ξένους, που συνέβαλαν σ’ αυτό το σκοπό, θυσιάζοντας την ίδια τη ζωή τους.



http://kountouris.pblogs 

http://thesecretrealtruth.blog spot.com




Οι Κακολακκίτες και τα γύρω χωριά διατηρούν την ανάμνηση του σαν να πρόκειται για δικό τους άνθρωπο. Παρά τα 174 χρόνια που πέρασαν από τότε η παρουσία του στο χώρο αυτό είναι αισθητή, ζωντανή και εξακολουθεί να ζει στις καρδιές όλων.Ο σατράπης της Ηπείρου, στην αντιμετώπιση των ισχυρών αντιπάλων του, χρησιμοποιούσε δύο μεθόδους. Ο ένας ήταν ο πόλεμος και ο εξολοθρεμός. Όταν όμως έβλεπε ότι ο τρόπος αυτός δεν ωφελεί, χρησιμοποιούσε το δόλο και την πονηριά.Η πίστη του Μάρκου στη θρησκεία επίσης εκδηλώνονταν με πολλούς τρόπους: Με έξοδά του κατασκεύασε το εικονοστάσιο της Κεντρικής Εκκλησίας του Κακολάκκου. Το γιό του που γεννήθηκε εδώ ονόμασε Δημήτριο, επειδή η Εκκλησία είναι φερώνυμος του Αγίου Δημητρίου.Οι κάτοικοι όχι μόνον του Κακολάκκου, αλλά και των γύρω χωριών, αγαπούσαν και εκτιμούσαν το ΜάρκοΔιηγούνται ότι την εποχή εκείνη φιλονικούσαν με φανατισμό οι Σταυροσκιαδίτες και οι Κακολακκίτες για τα σύνορα του χωριού τους. Μια μέρα άνδρες, γυναίκες και παιδιά έτρεχαν στο διαφιλονικούμενο σημείο για να λύσουν τη διαφορά τους με τα χέρια. Τότε ο επιβλητικός Μάρκος πήγε στον τόπο της φιλονικίας και χωρίς να ζητήσει τη συγκατάθεσή τους είπε: «Εδώ είναι τα σύνορα». Την απόφαση του Μάρκου τη σεβάστηκαν οι αντιμαχόμενοι χωρίς αντιρρήσεις και από τότε τα όρια Κακολάκκου και Σταυροσκιαδίου παραμένουν άθικτα μέχρι σήμερα.Στη Βήσσανη ο Μάρκος μυήθηκε πολύ νωρίς στη Φιλική Εταιρεία και με ανθρώπους του έρχονταν σε επικοινωνία με στελέχη της Εταιρείας που ήταν στα Γιάννενα. Ακόμη και στο περιβάλλον του Αλή πασά είχε κατορθώσει να απλώσει τα δίχτυα της η Εθνοσωτήρια εκείνη Εταιρεία. Ετσι ήταν έτοιμος, όταν θα άκουγε το Εθνεγερτήριο σάλπισμα να τρέξει στη φωνή της Πατρίδας.Ο αετός του Σουλίου είναι ο μόνος ήρωας που τιμήθηκε από ευρωπαϊκά κράτη δίνοντας το όνομά του σε δρόμους και πλατείες, καθώς και στις ΗΠΑ.Το μήνυμα που άφησε στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων είναι: Να παραμερίζουν τις οποιεσδήποτε προσωπικές φιλοδοξίες, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ματαιοδοξίες χωρίς κανένα νόημα, όταν διακυβεύονται τα συμφέροντα του τόπου. Η ματαιοδοξία κάποιων για πρωτεία πολλές φορές έφεραν συμφορές μεγάλες στον τόπο.Η περιοχή μας πρέπει να μνημονεύει πάντοτε με καύχημα την παραμονή της οικογένειας Μάρκου Μπότσαρη στον Κακόλακκο. Η γνώση της ιστορίας τού τόπου κατευθύνει πάντοτε τα βήματα των επερχόμενων γενεών.Από τη σκέψη αυτή ορμώμενη η Κοινότητα Κακολάκκου έκαμε το καθήκον της και απέναντι στους Μποτσαραίους, αλλά και απέναντι στις επερχόμενες γενεές το 1973.Με τη βοήθεια του απογόνου των Μποτσαραίων Δημητρίου Νότη Μπότσαρη (85 ετών τότε), έστησαν στο κέντρο του χωριού μνημείο με εγχάρακτα κεφαλαία γράμματα με επικεφαλίδα:
ΣΟΥΛΙ-ΚΑΚΟΛΑΚΚΟΣ «Εδώ, πρωτεύουσαν Πωγωνίου μέχρι 1847 –Πύργος Κούρτ Πασά – έδρασεν ως Διοικητής (1815-1820) ο Αετός του Σουλίου Μάρκος Μπότσαρης (1790-9/8/1823). Απ εδώ εξεκίνησε δι Ιωάννινα , Σούλι και τον Ιερό Αγώνα του 1821.Εδώ ο Νότης Μπότσαρης (1756-21/10/1841)με Σουλιωτοκακκολακίτας κατήγαγε νίκην».

Απο το Χειρογραφο του Μάρκου Μπότσαρη που υπάρχει στη Βιβλιοθήκη της Βήσσανης


ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΒΗΣΣΑΝΙΩΤΩΝ







ΝΕΟΡΑΜΑ : Ενα σημειο που δειχνει το μεγαλειο ψυχης του Μαρκου Μποτσαρη περιγραφει ο Σπ. Τρικούπης στον.δευτερο τομο της Ιστορίας της ελληνικής επανάστασης σελ 116-117. Σας το παραθετω εδώ αυτούσιο: "Ο Πραιδης συνάντησε τον Μπότσαρη στο χωριο Πετα, όπου ειχε πάει για να συμφιλιωθεί με τον θανάσιμο εχθρο του Γωγο (που είχε σκοτώσει άλλοτε τον πατέρα του), επειδή ο συμβιβασμός τους θεωρήθηκε αναγκαιος για την επικείμενη κοινή εκστρατεία. Η συνάντηση εγινε μπροστά σε πολλά άτομα. Ο Μάρκος αποκάλεσε τον Γώγο πατέρα κ κείνος τον αγκάλιασε λέγοντάς τον γιο του. Ο πατέρας φίλησε το προσωπο του γιου και ο γιος το χέρι του πατέρα λησμονώντας, για το καλο της πατρίδας, σε ποιο αίμα είχε βαφτεί εκείνο το χέρι". Τα σχὀλια δικά σας.




Δεν υπάρχουν σχόλια: