28 Οκτωβρίου 1940: Ο Κατσιμήτρος παγιδεύει τους Ιταλούς όπως ο Μιλτιάδης τους Πέρσες

Ο Στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές της νίκης του Στρατού σε βάρος των Ιταλών στα Βουνά της Αλβανίας στο επος του 1940-1.Γεννήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1886 στο χωριό Κλειτσός του νομού Ευρυτανίας.Στις 9 Φεβρουαρίου 1938 ανέλαβε διοικητής της 8ης Μεραρχίας Πεζικού στην περιοχή της Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα, η οποία αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από Ηπειρώτες, με το σκεπτικό ότι αν χρειαζόταν θα αγωνίζονταν κυριολεκτικά «υπέρ βωµών και εστιών». Εκεί εργάστηκε μεθοδικά και ολοκλήρωσε τη γραμμή άμυνας, ώστε να αντιμετωπίσει πιθανή επίθεση της Ιταλίας, που κατείχε την Αλβανία.Το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου 1940, ο διοικητής της Μεραρχίας Ηπείρου Χαρ. Κατσιμήτρος έδωσε τηλεφωνικώς τις τελευταίες οδηγίες στους διοικητές των μονάδων και ιδίως των τμημάτων της μεθορίου να επαγρυπνούν για το ενδεχόμενο ιταλικών κινήσεων.Είναι περίπου η ώρα 3 μετά τα μεσάνυχτα της 28ης Οκτωβρίου, όταν ο εν Αθήναις πρέσβυς της Ιταλίας Γκράτσι έδωσε προς τον πρόεδρο της κυβερνήσεως Ιωάννη Μεταξά τελεσιγραφικήν διακοίνωση, που ισοδυναμούσε με την κήρυξη Πολέμου.Ό αρχηγός του Γεν. Επιτελείου Στρατηγός Αλ. Παπάγος, « διατάσσει όπως 8η Μεραρχία Ηπείρου αποκρούσει διά των όπλων την εισβολή των Ιταλικών Στρατευμάτων, συμμορφουμένη προς τις διαταγές, για την εκτέλεση της αποστολής της.» Ο στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος απάντησε: « η Μεραρχία θα εκτέλεση το καθήκον της προς την πατρίδα, όπως επιβάλλει η εθνική τιμή και καθ’ όν τρόπον αυτή γνωρίζει»!

Με δική του πρωτοβουλία, μόνος, χωρίς καμιά βοήθεια από το ΓΕΣ και χωρίς κανείς στην Αθήνα να πιστεύει, ούτε στιγμή στον αγώνα του, στάθηκε ΟΡΘΙΟΣ στην πρώτη γραμμή, πολέμησε και νίκησε, με ισάξιο συμπαραστάτη του τον Συνταγματάρχη K. Δαβάκη και το ηρωικό απόσπασμά του! (Ο Δαβάκης που είχε αποστρατευτεί για λόγους υγείας, ανακλήθηκε κι αν και άρρωστος παρέμεινε στα σύνορα και το απόσπασμά του είχε την τιμή της Πρώτης στρατιωτικής νίκης επί των ΙΤΑΛΩΝ) Ήταν στενός συνεργάτης του Χ. Κατσιμήτρου και έδρασε κάτω από τις διαταγές του.Τις πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Υποστράτηγος Χ. Κατσιμήτρος, ως διοικητής της 8ης Μεραρχίας εξουδετέρωσε την επίθεση και διέταξε σθεναρή άμυνα στον τομέα Ελαίας-Καλαμά. Όμως, λίγες μέρες αργότερα, ο Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος με την σύμφωνη γνώμη του Πρωθυπουργού Ι. Μεταξά και του Βασιλιά, τον διέταξε να εγκαταλείψει τη θέση άμυνας στην ελληνοαλβανική μεθόριο και να υποχωρήσει σταδιακά προς το νότο έως την κοιλάδα του Αράχθου και κοντά στην περιοχή της Άρτας να οργανώσει την άμυνα!Το Γενικό Στρατηγείο διέταζε ουσιαστικά τη Μεραρχία Ηπείρου, να εγκαταλείψει την ελληνοαλβανική μεθόριο και να υποχωρήσει: «τι σκοτώνεσθε επάνω στο Καλπάκι γυρίσετε πίσω από Μέτσοβο», διέταζε το Γ.Σ. ! Ο Χ. Κατσιμήτρος αγνόησε τη διαταγή του Αρχιστρατήγου και αποφάσισε να αμυνθεί στα σύνορα.

 Δεν το έπραξε γιατί γνώρισε πολύ καλά ότι αν συνέβαινε αυτό δεν θα μπορούσε να αναχαιτιστεί η εχθρική διείσδυση, αλλά και γιατί θα έπεφτε το ηθικό των ανδρών του που κατάγονταν από χωριά της περιοχής που θα έπεφταν στα χέρια του εχθρού.Αντί γι’ αυτό, δηλαδή αντί για υποχώρηση, ο Στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος στην ημερήσια διαταγή του στο προσωπικό της VIII Μεραρχίας, του ηρωικότερου ίσως σχηματισμού στρατού της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, καλούσε σε άμυνα και δήλωνε :"Ουδεμία σκέψις δια υποχώρησιν.Η τελευταία γραμμή είναι εδώ, μέχρις ε σ χ ά τ ω ν ".Ο Κατσιμήτρος χωρίς τη βοήθεια κανενός, στάθηκε με τη μεραρχία του στην πρώτη γραμμή στο Καλπάκι. Εκεί αναχαίτισε αποφασιστικά τις Ιταλικές φάλαγγες της 3ης Ορεινής Μεραρχίας "Τζούλια", δίνοντας όπλα, ακόμα και στους μαγείρους του στρατού. Ήταν άριστος γνώστης των εδαφικών συνθηκών, σπιθαμή προς σπιθαμή. Θεωρούσε παιδιά του τους στρατιώτες του, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία αποτελούνταν από Ηπειρώτες, που μάχονταν υπέρ βωμών και εστιών. Η ιταλική μεραρχία διαλύθηκε. Οι Έλληνες παγίδευσαν στα σύνορα και αιχμαλώτισαν το σύνολο των αρμάτων μάχης, 60 περίπου στον αριθμό, αφού προηγουμένως κατέστρεψαν μεγάλο αριθμό τους. Τα αιχμαλωτισθέντα άρματα αποτέλεσαν την πρώτη και μοναδική ύλη αρμάτων που διέθεσαν οι Έλληνες στο μακεδονικό μέτωπο κατά των Γερμανών τον Απρίλιο του 1941.Η καθήλωση των Ιταλών επέτρεψε την άφιξη εφεδρειών από την Αθήνα, και την αντεπίθεση στη συνέχεια, που οδήγησε τον ελληνικό στρατό στα βάθη της Αλβανίας. Εκεί βρέθηκε τον Απρίλιο του '41, όταν κατέρρευσε το μακεδονικό μέτωπο.Αν υποχωρούσε ο Κατσιμήτρος, έγκριτοι στρατιωτικοί αναλυτές ισχυρίζονται με βεβαιότητα ότι ο ελληνικός στρατός θα είχε υποστεί συντριπτική ήττα.Κάθε ομοιότητα της τακτικής της μάχης του Μαραθώνα το 490 π.Χ. με εκείνη στο Καλπάκι το 1940 μ.Χ. ΔΕΝ είναι τυχαία!

Ο ἠρωας Κατσιμήτρος μετά την ανακωχἠ ανέλαβε τα Υπουργεία Γεωργίας και Εργασίας της Κυβέρνησης Τσολάκογλου,για να βοηθήσει τους ηττημένους από τη συνθηκολόγηση και νικητές του μετώπου δικούς του στρατιώτες, που βρέθηκαν στην ανεργία.Όταν κατάλαβε ότι οι δυνατότητές του ήταν περιορισμένες, παραιτήθηκε.Θεωρήθηκε όμως προδότης και δωσίλογος και μαζι με άλλους 27ανώτερους στρατιωτικούς,παραπέμφθηκαν σε δίκη στο Δικαστήριο δοσιλόγων. Η ειδική κατηγορία που τον βάρυνε αναφέρονταν στη στρατιωτική του δράση και καθόριζε ότι, «τυγχάνοντες στρατηγοί και διοικηταί ενόπλου στρατεύματος εις ανοικτόν τόπον διεπραγματεύθησαν μετά του εχθρού την σύναψιν ανακωχής, συνθηκολογήσαντες μετ αυτού χωρίς προηγουμένως να πράξουν ό,τι το καθήκον και η στρατιωτική τιμή υπηγόρευε αυτοίς, εκ της τοιαύτης δε συνθηκολογήσεως κατέθεσεν τα όπλα το υπό την διοίκησιν αυτών στράτευμα» Καταδικάστηκε το '45 σε πεντέμισι χρόνια κάθειρξη από το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων.Οδηγήθηκε και κρατήθηκε στις φυλακές Ζελιώτη.

Στις 5 Οκτωβρίου 1949 με διάταγμα του Βασιλέως Παύλου, το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως την 15η Οκτωβρίου , του χαρίστηκε το υπόλοιπο της ποινής και αποφυλακίστηκε. Το 1953 αποκαταστάθηκε στο βαθμό του και προήχθη στο βαθμό του αντιστράτηγου.Παράλληλα τέθηκε σε αναδρομική αποστρατεία από το 1947, λόγω της συμπληρώσεως του ηλικιακού ορίου και του αποδόθηκαν όλα τα παράσημα του, από τον τότε πρωθυπουργό στρατάρχη Αλέξανδρο Παπάγο.Έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του έως το 1962 σε οικία κοντά στην Πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα στη συνοικία της Κυψέλης στην Αθήνα, όπου έκανε την καθιερωμένη καθημερινή του βόλτα. Πέθανε το 1962 με τη ρετσινιά του δωσἰλογου μόνος και ξεχασμένος από φίλους και συμπολεμιστές

Εδώ κλείνω το σημείωμά μου, αφήνοντας στην κρίση των αναγνωστών μου αυτή την ιστορική προσωπικότητα και την απάντηση στο ερώτημα: Ήταν ήρωας, ή προδότης ο Κατσιμήτρος; Ήταν δωσίλογος ή όχι; Η δική μου απάντηση είναι απλή. Ο Κατσιμήτρος δεν ήταν πολιτικός, αλλά στρατιώτης. Δεν είχε πολιτική "αντίληψη". Δεν κατέφυγε στο Κάιρο, ούτε στο Λίβανο. Εκεί θα καταγραφόταν ως "αντιστασιακός" και η κηδεία του θα γινόταν με δημόσια δαπάνη. Μεγάλωσε και πέθανε στρατιώτης και θαρρώ πως η Χώρα τού οφείλει μια εκ των υστέρων συγγνώμη και αναγνώριση της μεγάλης Εθνικής του υπηρεσίας.

 Χρήστος Καπούτσης



Δεν υπάρχουν σχόλια: