Η μικρή Κάσος ήταν το πρώτο από τα Δωδεκάνησα που ύψωσε το λάβαρο της επανάστασης του 1821. Η αναμνηστική στήλη του Αντιπέρατου, που βλέπετε στη φωτογραφία, είναι αφιερωμένη στον ηρωισμό των κατοίκων της και στα 7.000 θύματα της τουρκικής αντεκδίκησης.
Το ακριτικό νησί φιλοξενεί από την αρχαιότητα πελασγικούς πληθυσμούς με πολιτισμό ελληνικό. Το τοπωνύμιο «Άργος», που έχει δοθεί στο οροπέδιό της, παραπέμπει σε μόνιμη εγκατάσταση Αχαιών από τα μυκηναϊκά χρόνια. Η Κάσος άλλωστε, αναφέρεται και από τον Όμηρο ανάμεσα στα νησιά που έδωσαν πλοία στην τρωική εκστρατεία. Μαζί με τη Νίσυρο, την Κάρπαθο και την Κω ανήκε στη δικαιοδοσία των δυο γιων του βασιλιά Θεσσαλού:
Οἳ δ' ἄρα Νίσυρόν τ' εἶχον Κράπαθόν τε Κάσον τε
καὶ Κῶν Εὐρυπύλοιο πόλιν νήσους τε Καλύδνας,
τῶν αὖ Φείδιππός τε καὶ Ἄντιφος ἡγησάσθην
Θεσσαλοῦ υἷε δύω Ἡρακλεΐδαο ἄνακτος·
(Ιλιάδος Β, 676-679)
Η Κάσος αναφέρεται όμως και στον κατάλογο της Α' Αθηναϊκής Συμμαχίας της Δήλου. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως τέσσερεις μινωικούς οικισμούς ερείπια ακροπόλεως, μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία, ληκύθους, πλάκα με αφιέρωση στον Ασκληπιό, μαρμάρινο ανάγλυφο του Απόλλωνα, δάπεδα με βυζαντινά ψηφιδωτά και πλήθος λατρευτικών αντικειμένων και επιγραφών με Γραμμική β' -την αρχαιότερη ελληνική γραφή- στο σπήλαιο της Ελληνοκαμάρας. Η ελληνικότητα του νησιού δεν αμφισβητείται.Ακολουθώντας την ιστορική μοίρα της Δωδεκανήσου, η Κάσος γνώρισε ρωμαϊκή κατοχή, υπέστη αραβικές και πειρατικές επιδρομές, ενώ μετά τη διάσπαση του βυζαντινού κράτους τον 13ο αιώνα, περιήλθε στον έλεγχο των Ενετών. Οι Οθωμανοί την κατέλαβαν το 1537.Η εμπορική δραστηριότητα του κασιώτικου στόλου κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας έφερε ευμάρεια και φιλελεύθερες ιδέες, με αποτέλεσμα οι Κασιώτες να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821. Με τον στόλο τους εμπόδιζαν συνεχώς τον ανεφοδιασμό των τουρκικών στρατευμάτων που πάσχιζαν να καταστείλουν την επανάσταση στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Από τον Ιούνιο του 1821 η μεγάλη κρητική εξέγερση είχε πολύτιμο βοηθό τη μικρή Κάσσο.Οι Τούρκοι εκδικήθηκαν το νησί. Με τη συνδρομή του πασά της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή το κατέστρεψαν ολοσχερώς στις 7 Ιουνίου του 1824, με θύματα όλους σχεδόν τους κατοίκους του, 7.000 ψυχές. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος αποχώρησε μετά από γενικευμένη και πολυήμερη σφαγή, λεηλασίες, λαφυραγώγηση και εμπρησμό όλων των πλοίων και του ναυπηγείου της Κάσου. Τα περισσότερα γυναικόπαιδα, περίπου 2.000, αιχμαλωτίστηκαν και οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Οι ελάχιστοι κάτοικοι που γλύτωσαν τη σφαγή, κατέφυγαν στα γειτονικά νησιά. Οι Κασιώτες είχαν μείνει μόνοι, παρά τη δραματική τους έκκληση στους Υδραίους για βοήθεια. Όταν τελικά έφθασε στο νησί ο Γιώργος Σαχτούρης με τον ελληνικό στόλο, ήταν ήδη αργά. Βρήκε μόνον αποκαΐδια και άταφα πτώματα.
Σήμερα η Τουρκία στοχεύοντας στον πλήρη έλεγχο του ΝΑ Αιγαίου, πασχίζει για την εξαίρεση της περιοχής της Κάσου από τη διεξαγωγή ασκήσεων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Καθώς η Κάσος βρίσκεται πάνω στον δίαυλο Κρήτης - Καρπάθου, υφίσταται τις συνέπειες της επεκτατικής και επιθετικής πολιτικής των γειτόνων μας, που έχουν επανειλημμένα αποδείξει πως δεν σέβονται ούτε τις ζωές ούτε τα ιστορικά δίκαια των γηγενών λαών. 'Ετσι, η ακριτική Κάσσος είναι για τους Τούρκους το «Çoban Αdasi» που τους ανήκει και που το «Yunanistan» (το ελληνικό κράτος) το κατέχει παράνομα..Οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού δεν ξεπερνάνε τους χίλιους. Ακρίτες γενναίοι όλοι, μικροί-μεγάλοι, φυλάνε Θερμοπύλες με τη γλώσσα μας, τις ιστορικές μνήμες, τις εθνικές μας γιορτές, τα ήθη και τα πανάρχαια έθιμα, δεμένοι με την αγαπημένη πελαγίσια γη, ανάμεσα σε ουρανό και κύματα.
«Βράχια που του νερού τα ξαναλέει ο αντίλαλος
Κοπάδια σπίτια που τα πάει Δάφνις γυμνός
Μαϊστραλίζουν οι μανταρινιές της Κάλυμνος
Κι ακούν μισάνοιχτα της Κάσος τα όστρακα»
λέει ο Ελύτης...
Εδώ μπορείτε να δείτε την αναμνηστική στήλη:
https://1.bp.blogspot.com/…/q5lga0dCh…/s640/23+%28134%29.jpg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.