Σε μία εποχή συντεταγμένης αταξίας, που η συλλογική μνήμη για το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν ξεθωριάζει, ακόμη και η έκφραση ενός παροδικού κλίματος νοσταλγίας έχει τη δική του αξία.Ετσι συχνά ανασκαλώ μνήμες, φλερτάροντας νοσταλγικώς με την χαμένη αθωότητά μας που θάφτηκε κάτω από το τσιμέντο.Τοτε που μιλούσαμε πρόσωπο με πρόσωπο, που δείχναμε τα συναισθήματά μας και δεν τα κρύβαμε πίσω από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.Σήμερα τα παιδιά μεγαλώνουν καλωδιωμένα. Όσο το βλέπω, άλλο τόσο συνειδητοποιώ ότι εμείς αντιθέτως συνδεόμασταν με τη ζωή, τον ουρανό, τον ήλιο, το νερό, τα λουλούδια και τις αλάνες. Μπορεί τα παιδιά σήμερα να έχουν τεχνολογία στην υπηρεσία τους που τα μετατρέπει σε άτομα, εμείς όμως είχαμε φίλους και ήμασταν πρόσωπα, με όνομα και φυσικά χαρακτηριστικά.Δεν νιώθαμε φτωχοί γιατί δεν θέλαμε να έχουμε περισσότερα. Ήμασταν πλούσιοι γιατί απολαμβάναμε τα λίγα που είχαμε.Ένα ξεροκόμματο, μία μπάλα, κανένα πορτοκάλι, το οποίο πάντοτε μοιραζόμασταν με τους φίλους μας και άφθονο νερό από τη βρύση, την οποία πιπιλούσαμε χωρίς να φοβόμαστε τις όποιες παρενέργειες.Δεν νιώθαμε φτωχοί γιατί δεν θέλαμε να έχουμε περισσότερα. Ήμασταν πλούσιοι γιατί απολαμβάναμε τα λίγα που είχαμε.Ένα ξεροκόμματο, μία μπάλα, κανένα πορτοκάλι, το οποίο πάντοτε μοιραζόμασταν με τους φίλους μας και άφθονο νερό από τη βρύση, την οποία πιπιλούσαμε χωρίς να φοβόμαστε τις όποιες παρενέργειες. Δεν ήμασταν δυστυχισμένοι αν δεν είχαμε ό,τι αγαπούσαμε, αλλά ήμασταν ευτυχισμένοι γιατί αγαπούσαμε ό,τι είχαμε.
Η κίνηση στους δρόμους ήταν μικρή.Οι δρόμοι, τα πεζοδρόμια σχεδόν άδεια απο κόσμο. Παίζαμε έξω έως ότου βράδιαζε και δεν βλέπαμε πια.Τα παιχνίδια τα φτιάχναμε μόνοι μας αφού η κατασκευή τους αποτελούσε από μόνη της το μεγαλύτερο ίσως παιχνίδι.Η Αθήνα ήταν μια πόλη που έμοιαζε με μεγάλο χωριό, χτισμένη κυριολεκτικά ανάμεσα στα αρχαία ερείπια, με κυρίους κυρίες που έκαναν τη βόλτα τους και με εμάς που παίζαμε σε χωμάτινους δρόμους.Πηγαίναμε στη θάλασσα για να δροσιστούμε και να διασκεδάσουμε χωρίς να έχουμε την ανάγκη να επιδείξουμε τα ακριβά μαγιό με τις διεθνείς μάρκες και ούτε νιώθαμε την ανάγκη να πηγαίνουμε τον χειμώνα σε κολυμβητήρια.Κανείς δεν ένιωθε άβολα, ούτε για το μαγιό του ούτε για το σώμα του.Φτάνει να είχαμε κάτι να φορέσουμε.Περιμέναμε για εννέα μήνες το καλοκαίρι, για να ζήσουμε στιγμές ανέμελες.Φεύγαμε από τα σπίτια μας το πρωί και αλανιάζαμε ως το βράδυ παίζοντας ομαδικά παιχνίδια, χωρίς να μας ψάχνει πανικόβλητη η μητέρα μας.Περνάγαμε ώρες ατέλειωτες κατασκευάζοντας χαρταετούς, ψαλίδες και σφενδόνες.Παγίδες για πουλιά, παίζαμε κρυφτό και κυνηγητό,κουτσὀ,ξυλίκι,βὀλους, μακρια γαϊδούρα και πόσα ακόμα παιχνίδια και τίποτα δεν μπορούσε να αντικαταστήσει την αγάπη όλων μας για τα παιχνιδια της αλάνας.Όσο σκέφτομαι σήμερα εκείνη την εποχή, άλλο τόσο πιστεύω ότι η ποιότητα της ζωής μας δεν εξαρτάτο τόσο από αυτά που μας συνέβαιναν, αλλά περισσότερο από το πώς αντιδρούσαμε σ’ αυτά που μας συνέβαιναν.Πέρασαν χρόνια για να καταλάβω ότι κάτω από τα βρωμικα και φτηνά μας ρούχα υπήρχε μια καρδιά με φιλότιμο και ο κόσμος μας ήταν πιο καθαρός.Σήμερα τα παιδιά μοιράζουν το χρόνο τους στις ξένες γλώσσες, το πιάνο, το μπαλέτο ή την κολύμβηση.Κι αυτό διότι η ελληνική οικογένεια επιβάλλει τη μάθηση διά της εκπαίδευσης και όχι διά του παιχνιδιού. Να μην πούμε για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια τα ταμπλετ και τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές που μονοπωλούν το ενδιαφέρον τους.Απλά οι σημερινοί γονείς δεν έχουν συνειδητοποιήσει την παιδαγωγική αξία του παιχνιδιού.Απομονώνουν τα παιδιά από την ώρα σχεδόν που γεννιούνται. Καταργούν το δικαίωμα του παιδιού να εξερευνήσει το περιβάλλον, να τρέξει,να χοροπηδήσει, να παίξει, ακόμη και να πέσει.Παραβλέπουν ότι το παιχνίδι είναι συνώνυμο και χαρακτηριστικό της παιδικής ηλικίας. Βασίζονται σε άλλα πρόσωπα,σε ''ειδικούς'' κι αυτό είναι λάθος.Μεταφέρουν στοιχεία απ το δικό τους αγχωτικό τρόπο ζωής και στον μικρόκοσμο των παιδιών. Οπως ὀμως ένας ενήλικος θέλει να ξεκουράζεται μετά την εργασία του, έτσι και ένα παιδί. Δεν έχει λόγο δηλαδή το παιδί να περνά το απόγευμά του με μελέτη και πλήθος δραστηριοτήτων
Τα παιδιά δεν παίζουν στους δρόμους πλέον. Δεν ανακατεύονται με χώματα, δεν σκίζουν γόνατα.Αδειες οι παιδικές χαρές, χώροι έρημοι, άδειοι και βουβοί. Πού είναι τα παιδιά;Κλεισμένα στους τέσσερεις τοίχους να προσκυνούν ευλαβικά ευλαβικά την οθόνη,μαθαίνοντας πώς να γίνουν σύντομα μεγάλοι,αποχαιρετώντας την παιδική αθωότητα που χάνουν.Αλήθεια, τα παιδιά μας αν τα ρωτήσουμε τι θα θυμούνται άραγε από τα παιδικά τους χρόνια; Οτι μετά το σχολείο έτρεχαν στα ιδιαίτερα;Η ότι ανυπομονούσαν να βρούν την κονσόλα για να ''πολεμήσουν'' τους εχθρούς;Η για την απίστευτη μοναξιά τους αφού παίζουν συχνά μόνα στο δωμάτιό τους και μεγαλώνουν κλεισμένα σε ένα κουτί παρέα με τον πλασματικό κόσμο του διαδικτύου;Βέβαια παράγοντες που καθόρισαν τις αλλαγές είναι πολλοί.Σε παλαιότερες εποχές τα παιδιά γυρνούσαν από τις αλάνες όταν βουτούσε για τα καλά ο ήλιος. Σήμερα ποιος γονιός μπορεί να αφήσει το παιδί του να γυρνά σε γειτονιές και αλάνες χωρίς να φοβάται ακόμη και για τη ζωή του;Η ασφάλεια του παιδιού μας σίγουρα προέχει.Η αλάνα όμως πρέπει να επιστρέψει στη ζωή των παιδιών μας. Τα πάρκα της γειτονιάς με τους γονείς να επιβλέπουν πρἐπει να ανοίξουν ξανά.Τα παιδιά δεν μπορούν να μάθουν να παρακολουθούν μόνο τηλεόραση και δεν μπορούν να κοινωνικοποιηθούν παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια. Δεν μπορούν να μάθουν να διαχειρίζονται τον συναισθηματικό τους κόσμο μόνο του με οδηγίες χρήσης επειδή το θέλει μια ελίτ παλιανθρὠπων.Τρέμω στην ιδέα ότι μπορεί οι ανθρώπινες σχέσεις να είναι έτσι μόνο απο δω και πέρα.Η αλάνα πρέπει να επιστρέψει.
Που είναι τα παιδιά να τρέχουν με ποδήλατα ή να παίζουν ποδόσφαιρο στις γειτονιές;Ειναι παραδομένα στην παθητική διασκέδαση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών.Κι η παιδική παχυσαρκία θερίζει.Η γκρίνια,η αυπνία,η βία,η κατἀθλιψη,άγχος ,αρρώστιες αφου δεν υπάρχουν αντισώματα,το φως του ήλιου που βοηθά να αντιμετωπίσουν τις μολύνσεις, η ελλειμματική προσοχή κλπ.Που είναι ο αυθορμητισμός, η ανεξαρτησία,η ευφυΐα η εφευρετικότητα η συνεργασία η καλή όραση;Η πολύ δομημένη μάθηση δημιουργεί ένα πλήθος από εργάτες έτοιμους να ακολουθήσουν οδηγίες. Το μη δομημένο παιχνίδι αναπτύσσει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία. Το ελεύθερο παιχνίδι έξω δημιουργεί πρωτοπόρους και καινοτόμα μυαλά που δε φοβούνται να ρισκάρουν και να κάνουν ανακαλύψεις.
Σε ένα κόσμο που συχνά παραμερίζονται τα σημαντικά πράγματα, καλό είναι να σκεφτόμαστε για το μέλλον. Μια έρευνα θεωρεί ότι η επιστροφή στη φύση μας βοηθά να επικεντρωθούμε στο μέλλον και να βρούμε λύσεις σε μακροπρόθεσμα προβλήματα.Μπορεί σήμερα το εγγύς παρελθόν της Ελλαδας να είναι για πολλούς ανθρώπους σκοτωμένο στα μάτια τους ή μία απλή νοσταλγία. Παραμένει, όμως, μια χωρα που ζει μέσα στις ψυχές όσων την αγάπησαν και συνεχίζουν να τη βιώνουν ως τρόπο ζωής.Η καβαφική πόλις, που όπου και να πάμε, πάντα θα μας ακολουθεί.
Αφιερωμένο στους παιδικούς μου φίλους και σε αυτούς που έφυγαν νωρίς από τη ζωή και δεν πρόλαβαν να βιώσουν την αλλοίωση και αλλοτρίωση της πατρίδας μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.